منبع: نگارنده،۱۳۹۱
تصویر شماره۲ : شکل گیری معابر و ساختمان های غیرهمسطح در محله چاهستانیها
برخلاف محله چاهستانیها که بر روی تپه های شنی و با شیب تند شکل گرفته است، محله سورو در سطحی بسیار هموار( با ارتفاع بین ۶/۰ تا ۵ متر نسبت به سطح آبهای آزاد) در مجاورت آبهای خلیج فارس و به موازات ساحل گسترده شده است.
۲-۴- ارزیابی بافت فیزیکی محلات
۱-۲-۴- بررسی کیفیت ابنیه
کیفیت کالبدی نامناسب یک محله می تواند ناشی از فرسودگی و گذر زمان و یا عدم رعایت ضوابط و مقررات و استفاده از مصالح ارزان و با کیفیت پایین باشد. فرسودگی به معنای واقعی آن مترادف با اضمحلال و ناکارآمدی تدریجی و گام به گام یک مکان در طی یک دوره زمانی است، لذا مفهوم فرسودگی علاوه بر ویژگی مکانی به لحاظ زمانی نیز قابل شناسایی و اندازه گیری است(اخوت، ۱۳۷۶: ۷۳). اما آنچه که در این پژوهش مهم است مقایسه تطبیقی کیفیت کالبدی محلات سورو و چاهستانیها و شناسایی علت نامناسب بودن کیفیت کالبدی در این محلات می باشد. بنابراین ابتدا نوع مصالح بکار رفته در بافت و سپس قدمت بنا در این محلات بررسی شده است.
جدول شماره ۱۷ نشان می دهد ۸/۷۷ درصد محله چاهستانیها تیرچه و بلوک و ۱/۱۴ درصد آن را بلوک و چوب تشکیل می دهد، در کل می توان گفت ۹/۹۱ درصد از مصالح بکار رفته در محله چاهستانیها بلوک است و از نوع دیگر مصالح (۱/۸ درصد) تنها به صورت چند قطعه در محله استفاده شده که نسبت به سایر بافت محله نمود چندانی ندارند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که در این محله تنوع مصالح وجود ندارد. تصویر شماره۳ با نمایش سیلوئت محله چاهستانیها نوع مصالح بکار رفته در این محله را نشان می دهد.
جدول شماره۱۷ : درصد نوع مصالح بکار رفته در بافت محله
نوع مصالح | اسکلت فلزی | اسکلت بتنی | آجر وآهن | خشت و چوب | تیرچه و بلوک | بلوک وچوب | سایر | جمع |
سورو | ۵/۱۷ | ۷ | ۵/۱۰ | ۳/۱۹ | ۶/۳۸ | ۳/۵ | ۸/۱ | ۱۰۰ |
چاهستانیها | ۱/۱ | ۷/۲ | ۰.۵ | ۶/۱ | ۸/۷۷ | ۱/۱۴ | ۲/۲ | ۱۰۰ |
منبع: مطالعات میدانی نگارنده
منبع: نگارنده،۱۳۹۱
تصویر شماره ۳ : یکنواختی در استفاده از مصالح در محله چاهستانیها
۹/۴۳ درصد محله سورو از مصالحی مانند تیرچه و بلوک، بلوک و چوب تشکیل شده است. همانطور که تصویر شماره ۴ نشان می دهد در محله سورو برخلاف محله چاهستانیها تنوع مصالح وجود دارد به طوری که ۳۵ درصد از بافت محله توسط مصالح جدید و محکمی مانند اسکلت فلزی، اسکلت بتنی، آجر و آهن تشکیل شده است. همچنین قدمت بنا در این محله نشان می دهد که ساختمان با قدمت کمتر از ۱۰ سال ۵/۱۷ درصد از محله را شامل می شود که نشان از نوسازی و بهبود کالبد محله می باشد، اما در کنار آن مصالح با قدمت بیشتر از ۳۰ سال نیز در این محله گویای قدمت و فرسودگی محله است. بنابراین می توان نتیجه گرفت محله سورو به لحاظ نوع مصالح در شرایط مناسب تری نسبت به محله چاهستانیها قرار دارد اما با توجه به قدمت بنا در این محله، فرسودگی و نامناسب بودن کیفیت کالبدی در این محله بیشتر از محله چاهستانیها می باشد.
همچنین در خصوص علت نامناسب بودن کیفیت کالبدی در محلات مورد مطالعه چنین نتیجه گیری می شود که فرسودگی و گذر زمان در محله سورو و استفاده از مصالح با کیفیت پایین و ارزان در محله چاهستانیها علت این امر می باشند.
جدول شماره۱۸ : درصد قدمت ساخت بنا