نیلوفر :
نیلوفر یا نیلو پر یا نیلو پل و یا نیول فل : از تیره نیلو فریان نزدیک به تیره آلاله است .رستنیهای این تیره در آب می روید . از انواع معروف آن گل نیلوفر است که دارای گل های زرد و سفید است و ماده لعابی بسیار دارد و بعنوان ملین به کار می رود .
نیلوفر دارای انواع گوناگون است از جمله نیلوفر آبی دارای برگ های پهن و شناور و گلهای زرد و سفید درست و زیباست که معمولا در حوضچه های پر آب یا استخر ها پرورش می یابد .
نوع دیگر نیلوفر باغی که برای زینت کاشته می شود به رنگ سفید یا گلی و در اکثر نقاط ایران میروید نموش تیز و سریع است .

ساقه نیلوفر بلند و برگ آن مدور و قلب مانند است و دارای گل های درشت ، سفید و شکوفه ای و معطر در سطح آب است .
نوع دیگر آن به صورت درختچه هایی با ارتفاع ۱ تا ۵/۲ متر با تاجی تقریبا مدور است گل آن بسیار بزرگ و دارای جام صورتی یا ارغوانی است . از انواع دیگر آن ، نیلوفر صحرایی است که برای نباتات مضر است .
 
لاله :
لاله گیاهی است از تیره سوسنیها که دارای پیاز می باشد و برگه هایش دراز است و ساقه گل دهنده از وسط برگ ها خارج می شود ، گل لاله از سه گلبرگ و سه کاسبرگ رنگین به شکل گلبرگ ها تشکیل شده است ، در حدود ۵۰ گونه از این شناخته شده است که در نواحی معتدل و مرطوب و نواحی کوهستانی می رویند . بعضی از گونه های آن نیز به عنوان گل زینتی در گلدان کشت می شوند که اوایل بهار گل می دهند . لاله معمولا گلهای پیاز داری را گویند که نام علمی آن ها تولیپا می باشد و از دسته سوسنها و از تیره سوسنیها ست . انواع لاله وحشی در ایران عبارتند از : لاله داغدار ، قرمز ، لاله زرد و لاله سفید .
لاله ای در شیراز خود رواست ، که گلهای سه رنگ دارد ، که به نام حافظ نامیده اند .
یک نوع لاله سرنگون به ارتفاع ۳۰ تا ۶۰ سانتیمتر ایستاده وجود دارد که گل آن ارغوانی متمایل به قهوه ای است . در داخل متمایل به زرد خمیده واژگون است . موسوم گل آن اردیبهشت و در اصفهان می روید . لاله را در عربی شقایق گویند .
نرگس :
نرگس را در پهلوی نرگیس و یونانی نرکیوس و در لاتین نرسی سوس و فرانسه نرسیس و عربی آن نرجس است . نرگس گیاهی است دارای پیاز و گلی خوشبوی و معطر دارد ، ته و ساقه اش مانند پیاز است و بر سرگلی می آورد .
زرد یا بنفش و یا صورتی است .
در کتاب گیاهشناسی آن را چنین تعریف کرده اند :
نرگس : گلی است از تیره نرگسیها که در وسط گلشن حلقه ای زرد دیده می شود ، و آن را نرگس شهلا گویند ، و در بعضی جنسها خود گل نیز زرد یا سفید است و در وسط گلبرگ های کوچک سفید دارد و آن را نرگس مسکین گویند .
تعریف دیگری نیز از آن شده است . گویند : برگ های نرگس دراز و باریک و گلشن ساده و پرپر است ، گلبرگ ها سفید یا زرد و در میان آن ها کاسه است زرد یا سفید ، در اسفند یا فروردین گل می دهد و نرگس پر گل که پر ساقه و پر گل است . به جای نرگس مسکنی ، نرگس مسکین که دایره وسطش سفید است نیز نوشته شده است .
سنبل :
سنبل بر وزن بلبل به صورت های زمبل و زومبول آمده است ، در لغت به معنی خوشه جو و گندم و مانند آن است ولی در اصطلاح گیاهشناسی ، گیاهی است از تیره سوسنیه ، جزو تک لپه ایها یا جام و کاسه رنگین و دارای گلهای بنفش خوشه ای است ، چون زود گل می دهد و گلشن زیبا و خوشرنگ و خوشبوست مورد توجه است و جز گیاهان مرغوب زینتی است ، برگ های سنبل دراز و نوک تیز است و گلهای آن به شکل خوشه های بلند و به هم فشرده و معطر به رنگ های قرمز – آبی ارغوانی ، سفید و زرد است و پیاز آن را در گلدان ها می کارند و بهترین نوع آن سنبل هلندی است .
در ایران اقسام خود روی سنبل وجود دارد ، سنبل ایرانی گونه ای سنبل است که گلهایش سفید رنگ است بعنوان زینت کشت می شود ، گلی خوشبو ست که در باغها به سبب قشنگی و خوشبویی آن را تربیت می کنند . سنبل زرد گیاهی است از تیره صلیبیان که به عنوان گیاه زمینی در باغ ها نیز کشت می شود نوع دیگر آن لینوی است که پیاز آن تخم مرغی با بزرگی ۲ تا ۴ سانتی متر و پوشیده از فلسهای پوششی بنفش است گل آن بنفش یاس و کمرنگ یا آبی متمایل به سفید است ، مرسوم گل آن در فروردین یا اردیبهشت ماه است .
در خیره خوارزمشاهی نوشته سنبل دونوع هندی و رومی ، هندی راسنبل الطیف و سنبل عصافیر و رومی را ناردین می گویند و در ادب فارسی سنبل به معنی مو و زلف و سنبل تر به معنی خط جوانان – خال و زلف خوبان است . (استعاره است )
نسترن :
نسترن یا نسترون یکی از گونه های وحشی خود گل سرخ است که پایه پیوند برای انواع گل سرخ قرار می گیرد گلی است که از انواع گل سرخ و در هر شانه چندین گل با هم می شکفد . نسترن عموما به گل سرخ های وحشی و گل سرخهای بالا رونده گفته می شود .
نسترن در ایران دارای گونه های متعدد است ، بعضی از آن ها در جنلگ ها و ارتفاعات خزر می رویند و بعضی مخصوص نواحی استپی است و برخی از آن ها مانند گل زرد و گل دو روی برای زینت باغ ها کاشته می شود .
پاره ای نیز مانند نسترن شیراز از جهت تقطیر و تهیه عرق نسترن مورد توجه است . یک نوع نسترن وحشی و کوهی با ارتفاع یک تا چهار متر با تیغ های خمیده و گل صورتی و یا متمایل به سفید وجود دارد .
به طور کلی نسترن دارای گونه های مختلف است که در قسمت های مختلف ایران به وجود می آید در خراسان یک نوع از آن به نام گل دو رنگ است .
مشخصات کلی گل نسترن این است که درختچه ای که شاخه های آن انبوه می شود ، ساقه های آن چوبی و سخت است ، رنگ آن سبز و دارای خار است ، برگ های آن بیضی شکل و خیلی کوچک است . گل های نسترن از ماه خرداد باز می شود و تا ماه مرداد دوام می آورد . رنگ گلهای نسترن سفید ، صورتی و سرخ است و دارای ۵ گلبرگ است که بوی مطبوعی دارد .
از ابیات شعرا معلوم می شود گل نسترن از زمان های کهن مورد توجه شعرا بوده است . ^[۱۱]
 
فندق :
فندق که دهان بست و نخندید چو پسته فارغ ز شکست آمد و در امن و امانست
فندق که معرب آن بندق به ضم اول و ثالث و سکون ثانی و قاف است . درختی است از تیره پیاله داران و از دسته فندقها که در مناطق گرم و معتدل نیکره شمالی می روید . برگ هایش دارای بریدگیهای مضاعف است و پهنک برگ ها در سطح خلفی دارای پرز است . گل های نر این گیاه از گلهای ماده جدا هستند ولی هر دو بر روی یک پایه قرار دارند . بنابراین فندق جز گیاهان یک پایه است . گلهای نر در بهار تشکیل سنبله های درازی می دهند و گلهای ماده تشکیل اعضاء پیاله مانند قرمزی را می دهند که پس از باروری میوه در داخل این پیاله ها تشکیل می شود مغز قندق چند گونه است : از جمله فندق صحرایی ، فندق وحشی و فندق هندی است .
درخت فندق را در ارسباران و نواحی ترک زبان فندخ می نامند و در کتب به نام های جلوز –گلوز و بندق و شجر البندق ذکر کرده اند .
جالینوس گوید : غذای بندق بیش که غذای جوز ، برای معده بد است و دیر گوارتر ، اگر مغز آن را با انجیر و سداب بخورند زهر کار نکند .
 
سوسن :
سوسن گیاهی است از خانواده سوسنیها و دارای گلهای زیبا و درشت و به رنگ های مختلف که سفید آن را سوسن آزاد و بنفش آن را سوسن کبود یا ارزق و یا آسمان گون گویند و به هر دو قسم اکنون زنبق گفته می شود و از گلهای فصلی است .
سوسن دارای انواع بسیاری است از قبیل سوسن زرد و سوسن الوان که دارای گل های درشت و رنگارنگ است و اصل این نوع سوسن از ژاپن است . سوسن بری نیز یک گونه دیگر از انواع سوسن است که دارای گلبرگ های سفید کوچک و بوی بسیار مطبوع است ، این سوسن در اردیبهشت ماه گل می دهد و گل های آن معمولا به شکل خوشه یک طرفی است . در فرهنگ سوسن چنین تعریف شده است .
اسم بوته ای است که گل سفید و کبود می دهد و برگ هایش دراز است شبیه به زبان ، قسم سفید آن را سوسن آزاد هم گویند و زنبق همان است .
برگ سوسن را شعرا به زبان تشبیه کنند و سوسن زبان یعنی کسی که فصیح است . سوسن ختائی که گلشن زرد است و قسمی از ریاحین یعنی اسپر غم هاست .
سوسن سفید سوسنی است که دارای گل های سفید و این نوع را به مناسبت زیبایی خاصی که دارد بیشتر پرورش می دهند و به نام سوسن بستانی معروف است .
سوسن دشتی ، ده زبان ( وجه تسمیه چون کاسبرگ های آن مانند گلبرگ های سفید و مشابه آن است و با توجه به اینکه هر یک ۵ عدد و برگ های آن به شکل زبان است معروف سوسن ده زبان موسوم است . سوسن سرخ که گلایل است . ^[۱۲]
 
شقایق :
شقایق به فراوانی در دشت ها و ارتفاعات کوهها می روید ، کلمه شقایق از دیدگاه لغت شناسان کلمه عربی است و جمع شقیقه است ، که چند معنی دارد .