۱-۷- پیشینه تحقیق
پیرامون پژوهش حاضر ابتدابه تعدادی از تحقیقات که در دیگر کشور ها انجام گرفته و سپس به بررسی مواردی که در کشور انجام گرفته است پرداخته می شود .
ا- Kioe Shengدر مقاله تحت عنوان “حاکمیت شهری خوب در جنوب شرق آسیا “که در سال ۲۰۱۳انتشار یافته . بیان شده که اسیای جنوب شرقی در حال تجربه رشد سریع اقتصادی و شهرنشینی است .امروزه بیش از ۴۰درصد ان در مناطق شهری زندگی می کنند .با سیاست های عدم تمرکز مسئولیت از سطح ملی به دولت محلی منتقل کرده اند انتظار می رود که چنین سیا ست های براب افزایش عملکرد کارامد از مناطق شهری و حمایت از رشد اقتصادی بیشتر است .تجارب در جنوب شرق اسیا نشان می دهد که بسیاری از دولت محلی فاقد منابع انسانی ومالی را برای انجام وظایف جدید خود به اندازه کافی به گروه های اسیب پذیر مانند فقرای شهری و نسل های اینده .در این مقاله استدلال می کند که اتکا به بازار توسعه و ارائه نیازها و خدمات عمومی شهری نیاز به دولت های قوی محلی و پیوستن به اصول حکمرانی خوب شهری ,تا اطمینان حاصل شود که نه تنها سازنده بلکه همچنین توسعه پایدار و فراگیر شهری است .
۲- Michael Haus1و Jan Erling Klausen2در مقاله تحت عنوان “رهبری خوب شهری و مشارکت جامعه مواد لازم برای حکم روایی خوب ” که در سال ۲۰۱۳منتشر شده است در این مقاله بررسی می شود که چگونه رهبری سیاسی و مشارکت در جامعه با هم می تواند به تصمیم موثرقانونی و سیاسی در کمک زمینه حکومت شهری است بخصوص این پرسش مطرح شده است که اگر تعامل بین هر دو ظرفیت افزایش یابد برای حاکمیت محلات خوب است .و بعد تجربیات ۴شهر اروپا از کشورهای انگلستان ,نروژ,آلمان ,ایتالیا رابیان می کند .
۳- Shyam Singhدر مقاله تحت عنوان “مشارکت شهروندان در امور شهری وتلاش برای شفافیت وپاسخگویی"که در سال ۲۰۱۳انتشار یافتهاست.شهرنشینی در حال رشد هستند که نه تنها اقتصاد کشور هند را افزایش یافت بلکه چالش های حکومت را پیچیده کرد .یکی از راه حل ها غیر متمر کز کردن حکومت که در آن شهروندان باید سهم عمده ای در تصمیم گیری در مورد این که چگونه باید شهرستان ها مدیریت شوند .
۴-در تحقیقی تحت عنوا ن رویکرد حکمروائی شهری و ضرورت آن در مدیریت کلان شهر تهران(پرهیزکارو کاظمیان) ، حکومت و حکمروائی خوب شهری از نظر مفهومی و عملکردی مورد مقایسه قرار گرفته و در شناخت نوع مدیریت کلان شهر تهران مشخص گردیده که الگوی حکومت شهری که نامتناسب با رویکرد حکمروائی شهری است در این شهر حاکم است. هدف این تحقیق شناخت و ارزیابی فرم وشیوه نظام اداره کننده منطقه کلان شهری تهران بوده و به تبیین الزامات استقرار حکمروائی خوب شهری پرداخته است.
۵ - تحقیقی دیگر با عنوان تحلیل جایگاه حکمروائی خوب شهری با الگویSWOT توسط رهنما و همکاران (۱۳۸۹) در مشهد انجام شده است که وضعیت شهررا از نظر شاخص های حکمروائی شهر بررسی کرده است . نتایج تحقیق درقالب تحلیل SWOT نشان می دهد که حکمروائی در مشهد از میان چهار حالت تهاجمی، محافظه کارانه ، تدافعی و رقابتی در بدترین وضعیت ممکن یعنی موقعیت تدافعی (موقعیتی که در آن شهر با نقاط ضعف و تهدیدهای فراوان مواجه است) قرار دارد. در این تحقیق راهکارهایی در راستای حکمروائی خوب شهری ارائه شده است: ۱- اجماع مدیران محلی برای اجرای مدیریت یکپارجه شهری و ضرورت هماهنگی بین سازمانی، ۲- قانون مداری سازمان ها و جلوگیری از دخالت گروه های غیررسمی در مدیریت شهری، ۳- رعایت قوانین موجود و همچنین پویایی آن در بستر زمان، ۴- پذیرش شمول مردم و فرصت بخشی به آنان در راستای مشارکت در سرنوشت خود، ۵- بسترسازی برای شکوفایی بیشتر توانایی های بخش خصوصی در اجرای امور شهری، ۶- افزایش توان و تخصص پرسنل در جهت ایاد ارتباط مستحکم با شهروندان و پاسخ گویی مناسب آنان.-
۶- در تحقیقی دیگر که با عنوان “حکمرانی خوب در شهرداری مشهد” (حمزه ای و همکاران۱۳۹۲) انجام شده است، اصول حکمروائی خوب ، با اقدامات انجام شده در شهرداری مشهد در راستای دستیابی به حاکمیت مطلوب تطبیق داده شده است. نتایج حاصل از این تحقیق بیان می دارد که اقدامات صورت گرفته در ۸۳.۳ درصد موارد با اصول حکمرانی خوب( شفاف سازی ، پاسخگویی ، اثربخشی نقش ها و وظایف، نتیجه گرایی و ظرفیت سازی) تطبیق داشته و فقط اصل ارتقاء ارزش ها در این اقدامات دیده نمی شود .
۷-در پژوهشی که توسط پورعزت و همکاران به بررسی رابطه آگاهی شهروندان از حقوق شهروندی با پاسخ گویی و شفافیت سازمان شهرداری تهران پرداخته است نتایج پژوهش دال برآن است که وضعیت پاسخ گویی و شفافیت در عملکرد شهرداری تهران مناسب نیست بگونه ای که در سه منطقه مورد بررسی از مناطق ۲۲ گانه تهران در منطقه ۳(شمال تهران با رتبه ۱توسعه یافتگی )و ۱۰(مرکزتهران با رتبه ۱۶توسعه یافتگی )وضعیت شفافیت و پاسخ گویی نامناسب و منطقه ۹ (جنوب تهران ۲۲ توسعه یافتگی )متوسط برآورد شده است .
۸-در تحقیق دیگری که به مساله پاسخ گویی شهرداری تهران به ارباب رجوع و شهروندان توسط فقیهی و تیمور نژاد پرداخته شده است نتایج یافته های حاصله در مجموع نشانگر عدم رضایت و نگرش منفی ارباب رجوع از پاسخ گویی متصدیان شهرداری تهران بوده است.
۹- در مقاله “سرمایه اجتماعی و حکمروائی شهری” (اکبری،۱۳۹۲)،دیدگاه های نظری حاکم بر حکمروائی شهری تشریح شده و نشان داده شده است که مبانی نظری حکمروائی شهری باید در نزد نظریه پردازان علوم سیاسی جستجو کرد و سرمایه اجتماعی نیز عامل قوام و تداوم حکمروائی شده است. به عبارتی شکل گیری نظریه حکمروائی شهری مبتنی بر سرمایه اجتماعی و نیز ائتلاف رژیم های سیاسی در جهت حکمروائی خوب شهری و نیل به توسعه منوط به وجود سرمایه اجتماعی است.
۱۰- در تحقیقی که با عنوان حکمروائی خوب برنامه ریزی شهری طرح متروی تهران توسط اسماعیلی زاده و صرافی(۱۳۸۴) با هدف بررسی میزان رعایت اصول حکمروائی خوب از طرف مسئولان صورت گرفته است این نتیجه حاصل شد که طرح یاد شده برنامه ریزی برای مردم بوده است نه با مردم . زیرا مردم در برنامه ریزی و اجرای طرح نقشی نداشته اند و برنامه ریزی از بالا به پایین می باشد .
۱-۸- کاربردهای تحقیق
از انجا که پژوهش مورد نظر در ابعاد ملی (زیر ساخت وبستر قانونی اجرای حکم روایی در سطح ملی)منطقه ومحلی(سازمان ها وشهرداری ها در سطح منطقه و محلی) شاخص های حکم روایی را در شهر مشهد مورد توجه قرار می دهد می توان نتایج تحقیق را در بعد ملی در شهرداری های سطح منطقه و در بعد محلی در شهرداری های سطح محلی مورد استفاده در شهر مشهد وچه در شهر های دیگر در ایران قرار داد.
۱-۹-استفاده کنندگان از نتیجه پایان نامه
بی شک نتایج این تحقیق می تواند مقدمه ای برای انجام کار های بعدی در این زمینه باشد . به طور کلی استفده کنندگان از نتایج این تحقیق عبارتند از :۱-استانداری خراسان رضوی ۲- شهرداریهای مشهد ۳-شورای اسلامی شهر مشهد ۴- مرکز پژوهش هایی شورای اسلامی شهر مشهد ۵- دانشجویان و دانشگاهیان شهر مشهد و استان خراسان ۶- شهرداری منطقه چهار و هشت ۷-وزارت کشور ۸- سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور ۹- دانشگاه ها و مراکز عالی و ….
۱-۱۰- نو آوری در تحقیق
شایان ذکر است که نوآوری وتازگی موضوع در دو بخش قابل بررسی است ۱-شاخص های حکم روایی را در دو سطح ملی ومحلی مورد توجه قرار می دهد .۲-در بخش جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسش نامه از مردم به صورت سوالات باز و پرسشنامه ازمدیران به صورت سوالات بازو بسته استفاده می شود.
۱-۱۱-روش تحقیق
روش تحقیق برای تبیین وضع موجود و یافتن پاسخ به سوالات تحقیق روش توصیفی تحلیلی است .که در یک کلیت منطقی در قالب فرایند علمی تحقیق صورت می پزیرد .
۱-۱۲-روش گرد آوری اطلاعات
روش گرد آوری اطلاعات به صورت کتاب خانه ای و میدانی است روش میدانی با بهره گرفتن از پرسش نامه (از مردمی که به شهرداری های مناطق ۴و ۸ می امدن و از۵۰ نفر کارشناسان و متخصصان شهرداری مناطق)صورت می گیرد .
۱-۱۳-جامعه آماری ، حجم نمونه و روش نمونه گیری
جامعه آماری مسولین شهری ,نخبگان شهری ,وشهروندان در مناطق ۴و۸شهر مشهد است .نمونه گیری به صورت تصادفی ساده است .در خصوص انجام نمونه گیری از فرمول کوکران استفاده می شود. باتوجه به جمیت مناطق ۴و۸ که به ترتیب داری جمعیت ۲۴۳۳۳۱و۱۰۳۲۶۱ هستند جمعیت کل دو منطقه برابر ۳۴۶۵۹۲ است .براساس این فرمول برای ۳۲۲ نفر پرسشنامه تهیه خواهد شد .
فرمول اصلی محاسبه حجم نمونه کوکران نیز به صورت زیر است :
حجم نمونه=n
N=حجم جمعیت آماری (حجم جمعیت شهر ، استان و…. )
Zیا T=درصد خطای معیار ضریب اطمینان قابل قبول
P=نسبتی از جمعیت فاقد صفت معین
d=درجه ی اطمینان یا دقت احتمالی مطلوب
((p-1)q)=نسبتی از جمعیت فاقد صفت معین (مثلا جمعیت زنان )
تعداد پرسشنامه شهروندان (۳۲۲)
تعداد پرسشنامه مدیران (۵۰)
توزیع پرسشنامه ها به گونه ای بوده است که تمام شهروندان طبقه پایین , متوسط و بالای اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی منطقه مورد مطالعه را در برمی گیرد که گزینش آنها به صورت اتفاقی و اتصادفی بوده است .
۱-۱۴-روش تجزیه وتحلیل اطلاعات
روش تحلیل این داده ها به دو طریق آمار توصیفی که شامل (طبقه بندی داده ها , فراوانی ، درصد فراوانی و…. )و آمار استنباطی که متناسب با نرمال بودن یا عدم نرمالیزه بودن داده ها روش های متناسب با آزمون فرض را ممکن می سازد ، که در این پژوهش به دنبال ماهیت فرض های تحقیق از روش اماری تی تک نمونه ای یا مستقل استفاده شده است .و در نهایت داده ها و اطلاعات مورد نظر با بهره گرفتن از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت و از نرم افزارEXCEl وARC GISبرای ترسیم جداول و نمودار ها و تعیین ابعاد ونقشه های مورد نظر استفاده گردید .
۱-۱۵-ارزیابی ابزارهای اندازه گیری در تحقیق : روائی و پایایی
۱-۱۵-۱-روایی
منظور از روائی آن است آیا ابزار اندازه گیری می تواند خصیصه ها و ویژگی هایی که این ابزار برای آنها طراحی شده است را مورد سنجش قرار دهد یا خیر .روائی یا اعتبار به شیوه های مختلفی سنجیده می شود که از جمله این شیوه ها می توان به اعتبار صوری اشاره نمود به این صورت که ابزار اندازه گیری توسط داوران و صاحبنطران مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد تا اعتبار آن مورد تایید قرار بگیرد .به منظور سنجش روایی این پژوهش , پرسشنامه اولیه در اختیار اساتید راهنما و مشاور قرار گرفت که آنها بعد از مطالعه با اعمال نظر در سوال ها و برطرف کردن اشکالات و با توجه به امتیازات داده شد ه به هر سوال و براساس شاخص ۵ گزینه ای لیکرت ، ۴مورد از پرسشنامه ، امتیاز لازم را کسب نکرده و حذف گردیدند و در نهایت ،پرسشنامه مربوطه را تایید کردند .همچنین با پوشش کامل مبانی نظری سعی گردید که متغیر های پژوهش به گونه ای تعیین شوند که روائی محتوای پرسشنامه ها تایید گردد .
۱-۱۵-۲-پایایی
اگر ابزار اندازه گیری چندین بار مورد موضوع یکسانی به کار برده شود و نتایج حاصل از آن یکسان باشند ابزار مورد نظر دارای پایایی لازم می باشد .برای تعیین و محاسبه ضریب پایایی شیوه های مختلفی به کار برده می شود که معروفترین آنها روش الفای کرونباخ است ( مومنی و قیومی ،۱۳۸۶، ۲۰۸ ) .جهت آزمون پایائی از شاخص های گوناگون استفاده می شود که مهم ترین آنها “ضریب پایائی “می باشد که بین صفر و یک قرار دارد . عدد صفر معرف عدم پایائی و یک معرف پایائی کامل است .
بنابراین در این تحقیق ، پایایی ( تعین اعتماد ) پرسشنامه یا قابلیت اعتماد آن با بهره گرفتن از روش اندازه گیری آلفای کرونباخ در محیط spss انجام گردید .در آزمون آلفای کرونباخ ضریب آزمون باید از ۷/۰بیشتر باشد تا پرسشنامه تایید شود . همچنان که گفته شد ،پایایی که از آن به اعتبار ، دقت و اعتماد پذیری نیز تعبیر می شوذ ، عبارت است از این که اگر یک وسیله اندازه گیری که برای سنجش متغیر و صفتی ساخته شده، در شرایط مشابه در زمان یا مکان دیگر مورد استفاده قرار گیرد ، نتایج مشابهی از آن حاصل شود که فرمول آن به شرح زیر می باشد :
که در این فرمول :
j=تعداد سوالات پرسشنامه یا آزمون
Sj2=واریانس سوال iام
S2=واریانس کل آزمون
قابل ذکر است که ضریب آلفای کمتر از ۶/۰ درصد معمولا ضعیف ،دامنه ۷/۰ درصد قابل قبول و دامنه بیش از ۸/۰ درصد خوب تلقی می گردد و هر چه ضریب به عدد یک نزدیکتر باشد ، بهتر است در این تحقیق پایایی پرسشنامه شهروندان برابر با ۷۹/۰ و پایایی پرسشنامه مدیران ۸۷/۰ می باشد.
۱-۱۶-محدودیت های تحقیق
در رابطه با گرد آوری اطلاعات متاسفانه به دلیل کمبود منبع کتاب در این زمینه بیشتر مقالات و کارهای پژوهشی در دست رس بود که آن هم خیلی پراکنده بود در نتیجه دراین پژوهش سعی شده اطلاعات از منابع پراکنده و کمیاب جمع آوری شود .از محدودیت هایی که نگارنده در گرد آوری اطلاعات میدانی با آن مواجه بود ، عدم همکاری جدی مسولین و همکاران شهرداری بود که این امر باعث طولانی مدت شدن توزیغ و گرد آوری شدن پرسشنامه ها گردید که در نهایت می توان گفت ،تلاش ها وپی گیری های مستمر نگارنده و استاد محترم و مشاور باعث کاهش گردید .
۱-۱۷-نتیجه گیری
در این فصل از پایان نامه ابتدا کلیاتی مربوط به تحقیق ذکر گردید . در ابتدا به بیان مساله و اهمیت و ضرورت آن پرداخته شد .سپس سوالات ،اهداف ، فرضیات و پیشینه ی پژوهش مورد بررسی قرارگرفت و سپس روش تحقیق , روش گرداوری اطلاعات ، روش تجزیه و تحلیل داده ها و کاربردها و نتایج تحقیق ذکر گردید .این پژوهش از نوع توصیفی – تحلیلی , اسنادی , پرسشنامه و پیمایش های میدانی است . جامعه آماری این پژوهش مجموع ساکنین منطقه هشت و چهار شهرداری مشهد می باشد و جهت انتخاب نمونه نیز از روش نمونه گیری تصادفی ساده بهره برده شده است . به منظور تعیین حجم نمونه نیز از فرمول کوکران استفاده گردیده است که تعداد ۳۲۲ نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند . از سوی دیگر به منظور ارزیابی دیدگاه صاحب نظران به ۵۰نفر از اعضای کارکنان شهرداری در مناطق چهار و هشت پرسشنامه با سوالات باز و بسته داده شده . روش گرد آوری اطلاعات در پژوهش حاضر , روش کتابخانه ای و میدانی است . به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار spss وEXCEl، به منظور تهیه نقشه ها از نرم افزار ARC GISاستفاده شده است .
ا-۱۸-ساختار کلی پایان نامه
نمودار(۱-۱)ساختار کلی پایان نامه
یافته های تحقیق
آزمون فرضیات
نتیجه گیری
پیشنهادات
نیلوفر :
نیلوفر یا نیلو پر یا نیلو پل و یا نیول فل : از تیره نیلو فریان نزدیک به تیره آلاله است .رستنیهای این تیره در آب می روید . از انواع معروف آن گل نیلوفر است که دارای گل های زرد و سفید است و ماده لعابی بسیار دارد و بعنوان ملین به کار می رود .
نیلوفر دارای انواع گوناگون است از جمله نیلوفر آبی دارای برگ های پهن و شناور و گلهای زرد و سفید درست و زیباست که معمولا در حوضچه های پر آب یا استخر ها پرورش می یابد .
نوع دیگر نیلوفر باغی که برای زینت کاشته می شود به رنگ سفید یا گلی و در اکثر نقاط ایران میروید نموش تیز و سریع است .
ساقه نیلوفر بلند و برگ آن مدور و قلب مانند است و دارای گل های درشت ، سفید و شکوفه ای و معطر در سطح آب است .
نوع دیگر آن به صورت درختچه هایی با ارتفاع ۱ تا ۵/۲ متر با تاجی تقریبا مدور است گل آن بسیار بزرگ و دارای جام صورتی یا ارغوانی است . از انواع دیگر آن ، نیلوفر صحرایی است که برای نباتات مضر است .
لاله :
لاله گیاهی است از تیره سوسنیها که دارای پیاز می باشد و برگه هایش دراز است و ساقه گل دهنده از وسط برگ ها خارج می شود ، گل لاله از سه گلبرگ و سه کاسبرگ رنگین به شکل گلبرگ ها تشکیل شده است ، در حدود ۵۰ گونه از این شناخته شده است که در نواحی معتدل و مرطوب و نواحی کوهستانی می رویند . بعضی از گونه های آن نیز به عنوان گل زینتی در گلدان کشت می شوند که اوایل بهار گل می دهند . لاله معمولا گلهای پیاز داری را گویند که نام علمی آن ها تولیپا می باشد و از دسته سوسنها و از تیره سوسنیها ست . انواع لاله وحشی در ایران عبارتند از : لاله داغدار ، قرمز ، لاله زرد و لاله سفید .
لاله ای در شیراز خود رواست ، که گلهای سه رنگ دارد ، که به نام حافظ نامیده اند .
یک نوع لاله سرنگون به ارتفاع ۳۰ تا ۶۰ سانتیمتر ایستاده وجود دارد که گل آن ارغوانی متمایل به قهوه ای است . در داخل متمایل به زرد خمیده واژگون است . موسوم گل آن اردیبهشت و در اصفهان می روید . لاله را در عربی شقایق گویند .
نرگس :
نرگس را در پهلوی نرگیس و یونانی نرکیوس و در لاتین نرسی سوس و فرانسه نرسیس و عربی آن نرجس است . نرگس گیاهی است دارای پیاز و گلی خوشبوی و معطر دارد ، ته و ساقه اش مانند پیاز است و بر سرگلی می آورد .
زرد یا بنفش و یا صورتی است .
در کتاب گیاهشناسی آن را چنین تعریف کرده اند :
نرگس : گلی است از تیره نرگسیها که در وسط گلشن حلقه ای زرد دیده می شود ، و آن را نرگس شهلا گویند ، و در بعضی جنسها خود گل نیز زرد یا سفید است و در وسط گلبرگ های کوچک سفید دارد و آن را نرگس مسکین گویند .
تعریف دیگری نیز از آن شده است . گویند : برگ های نرگس دراز و باریک و گلشن ساده و پرپر است ، گلبرگ ها سفید یا زرد و در میان آن ها کاسه است زرد یا سفید ، در اسفند یا فروردین گل می دهد و نرگس پر گل که پر ساقه و پر گل است . به جای نرگس مسکنی ، نرگس مسکین که دایره وسطش سفید است نیز نوشته شده است .
سنبل :
سنبل بر وزن بلبل به صورت های زمبل و زومبول آمده است ، در لغت به معنی خوشه جو و گندم و مانند آن است ولی در اصطلاح گیاهشناسی ، گیاهی است از تیره سوسنیه ، جزو تک لپه ایها یا جام و کاسه رنگین و دارای گلهای بنفش خوشه ای است ، چون زود گل می دهد و گلشن زیبا و خوشرنگ و خوشبوست مورد توجه است و جز گیاهان مرغوب زینتی است ، برگ های سنبل دراز و نوک تیز است و گلهای آن به شکل خوشه های بلند و به هم فشرده و معطر به رنگ های قرمز – آبی ارغوانی ، سفید و زرد است و پیاز آن را در گلدان ها می کارند و بهترین نوع آن سنبل هلندی است .
در ایران اقسام خود روی سنبل وجود دارد ، سنبل ایرانی گونه ای سنبل است که گلهایش سفید رنگ است بعنوان زینت کشت می شود ، گلی خوشبو ست که در باغها به سبب قشنگی و خوشبویی آن را تربیت می کنند . سنبل زرد گیاهی است از تیره صلیبیان که به عنوان گیاه زمینی در باغ ها نیز کشت می شود نوع دیگر آن لینوی است که پیاز آن تخم مرغی با بزرگی ۲ تا ۴ سانتی متر و پوشیده از فلسهای پوششی بنفش است گل آن بنفش یاس و کمرنگ یا آبی متمایل به سفید است ، مرسوم گل آن در فروردین یا اردیبهشت ماه است .
در خیره خوارزمشاهی نوشته سنبل دونوع هندی و رومی ، هندی راسنبل الطیف و سنبل عصافیر و رومی را ناردین می گویند و در ادب فارسی سنبل به معنی مو و زلف و سنبل تر به معنی خط جوانان – خال و زلف خوبان است . (استعاره است )
نسترن :
نسترن یا نسترون یکی از گونه های وحشی خود گل سرخ است که پایه پیوند برای انواع گل سرخ قرار می گیرد گلی است که از انواع گل سرخ و در هر شانه چندین گل با هم می شکفد . نسترن عموما به گل سرخ های وحشی و گل سرخهای بالا رونده گفته می شود .
نسترن در ایران دارای گونه های متعدد است ، بعضی از آن ها در جنلگ ها و ارتفاعات خزر می رویند و بعضی مخصوص نواحی استپی است و برخی از آن ها مانند گل زرد و گل دو روی برای زینت باغ ها کاشته می شود .
پاره ای نیز مانند نسترن شیراز از جهت تقطیر و تهیه عرق نسترن مورد توجه است . یک نوع نسترن وحشی و کوهی با ارتفاع یک تا چهار متر با تیغ های خمیده و گل صورتی و یا متمایل به سفید وجود دارد .
به طور کلی نسترن دارای گونه های مختلف است که در قسمت های مختلف ایران به وجود می آید در خراسان یک نوع از آن به نام گل دو رنگ است .
مشخصات کلی گل نسترن این است که درختچه ای که شاخه های آن انبوه می شود ، ساقه های آن چوبی و سخت است ، رنگ آن سبز و دارای خار است ، برگ های آن بیضی شکل و خیلی کوچک است . گل های نسترن از ماه خرداد باز می شود و تا ماه مرداد دوام می آورد . رنگ گلهای نسترن سفید ، صورتی و سرخ است و دارای ۵ گلبرگ است که بوی مطبوعی دارد .
از ابیات شعرا معلوم می شود گل نسترن از زمان های کهن مورد توجه شعرا بوده است . [۱۱]
فندق :
فندق که دهان بست و نخندید چو پسته فارغ ز شکست آمد و در امن و امانست
فندق که معرب آن بندق به ضم اول و ثالث و سکون ثانی و قاف است . درختی است از تیره پیاله داران و از دسته فندقها که در مناطق گرم و معتدل نیکره شمالی می روید . برگ هایش دارای بریدگیهای مضاعف است و پهنک برگ ها در سطح خلفی دارای پرز است . گل های نر این گیاه از گلهای ماده جدا هستند ولی هر دو بر روی یک پایه قرار دارند . بنابراین فندق جز گیاهان یک پایه است . گلهای نر در بهار تشکیل سنبله های درازی می دهند و گلهای ماده تشکیل اعضاء پیاله مانند قرمزی را می دهند که پس از باروری میوه در داخل این پیاله ها تشکیل می شود مغز قندق چند گونه است : از جمله فندق صحرایی ، فندق وحشی و فندق هندی است .
درخت فندق را در ارسباران و نواحی ترک زبان فندخ می نامند و در کتب به نام های جلوز –گلوز و بندق و شجر البندق ذکر کرده اند .
جالینوس گوید : غذای بندق بیش که غذای جوز ، برای معده بد است و دیر گوارتر ، اگر مغز آن را با انجیر و سداب بخورند زهر کار نکند .
سوسن :
سوسن گیاهی است از خانواده سوسنیها و دارای گلهای زیبا و درشت و به رنگ های مختلف که سفید آن را سوسن آزاد و بنفش آن را سوسن کبود یا ارزق و یا آسمان گون گویند و به هر دو قسم اکنون زنبق گفته می شود و از گلهای فصلی است .
سوسن دارای انواع بسیاری است از قبیل سوسن زرد و سوسن الوان که دارای گل های درشت و رنگارنگ است و اصل این نوع سوسن از ژاپن است . سوسن بری نیز یک گونه دیگر از انواع سوسن است که دارای گلبرگ های سفید کوچک و بوی بسیار مطبوع است ، این سوسن در اردیبهشت ماه گل می دهد و گل های آن معمولا به شکل خوشه یک طرفی است . در فرهنگ سوسن چنین تعریف شده است .
اسم بوته ای است که گل سفید و کبود می دهد و برگ هایش دراز است شبیه به زبان ، قسم سفید آن را سوسن آزاد هم گویند و زنبق همان است .
برگ سوسن را شعرا به زبان تشبیه کنند و سوسن زبان یعنی کسی که فصیح است . سوسن ختائی که گلشن زرد است و قسمی از ریاحین یعنی اسپر غم هاست .
سوسن سفید سوسنی است که دارای گل های سفید و این نوع را به مناسبت زیبایی خاصی که دارد بیشتر پرورش می دهند و به نام سوسن بستانی معروف است .
سوسن دشتی ، ده زبان ( وجه تسمیه چون کاسبرگ های آن مانند گلبرگ های سفید و مشابه آن است و با توجه به اینکه هر یک ۵ عدد و برگ های آن به شکل زبان است معروف سوسن ده زبان موسوم است . سوسن سرخ که گلایل است . [۱۲]
شقایق :
شقایق به فراوانی در دشت ها و ارتفاعات کوهها می روید ، کلمه شقایق از دیدگاه لغت شناسان کلمه عربی است و جمع شقیقه است ، که چند معنی دارد .
افزایش بهرهوری اقتصاد کشور با اصلاحات و اقدامات لازم به ویژه اصلاحات ساختاری و مدیریتی و کاهش هزینه‌های مبادله و رفع موانع.
افزایش توان رقابت اقتصادی در داخل و صحنههای بین المللی از طریق لغو انحصارات غیرضرور و تقویت ساختار رقابتی و زیرساختهای لازم و حمایت از کارآفرینی و ارتقاء خلاقیت و نوآوری
اصلاح نظام مالیاتی در جهت تقویت سرمایه‌گذاری از طریق ثبات مالیات‌ها، شفافیت درآمدها، صراحت در مقررات و منطقی کردن معافیت‌ها
تجهیز پسانداز ملی، تقویت نظام پولی و هدایت بازارهای پول و سرمایه در جهت حمایت از سرمایه گذاری
توجه به کسب دانش فنی، دسترسی به بازارهای بین‌المللی، رشد اقتصادی، توسعه اشتغال و ارتقاء مدیریت و بهرهوری، در جذب سرمایه‌گذاری خارجی، با اولویت سرمایه‌گذاری مستقیم و بلند مدت
تنظیم فعالیت مجاز سرمایه‌گذاری خارجی در بورس اوراق بهادار به نحوی که ثبات و تعادل بازارهای مالی و ارزی حفظ شود.
سازماندهی رفتار تقنینی، اداری، قضایی، بازرسی، نظارت، حسابرسی و تخصصی کردن امور در جهت حمایت از سرمایه‌گذاری و تولید.
توانمندسازی بخش‌های خصوصی و تعاونی بر ایفای فعالیتهای گسترده و اداره بنگاههای اقتصادی بزرگ.
۴
سیاست‌های کلی نظام در بخش مالی
۱۲/۱۰/۸۳
قطع اتکاء هزینه‌های جاری به نفت و تامین آن از محل درآمد مالیاتی و سایر درآمدها حداکثر تا پایان برنامه پنجم
اصلاح نظام مالیاتی به منظور توسعه‌ی رفاه عمومی، رونق تولید و سرمایه‌گذاری و برقراری عدالت مالیاتی از طریق ترویج فرهنگ مالیاتی، ارتقاء اعتقاد عمومی، ساده‌سازی و شفافیت، با تاکید بر مالیات بر ارزش افزوده و به حداقل رساندن معافیت‌های مالیاتی
ساماندهی، گسترش و ارتقاء بازار مالی ایران (سرمایه، پول و بیمه) با تاکید بر کارایی، شفافیت سلامت، با بهره‌مندی از فناوری‌های نوین، همچنین ایجاد اعتماد و حمایت از سرمایه‌گذاران و موسسات فعال در بازارهای مالی با حفظ مسؤولیت پذیری آنان، تشویق رقابت و ابتکارات، پیشگیری از وقوع بحران‌ها و مقابله با تخلف‌های حقوقی و کیفری مالی.
اصلاح ساختار سازمانی بانک‌ها در جهت افزایش کارآیی، کاهش هزینه‌ها و روان‌تر شدن عملیات و خدمات. اصلاح ساختار مالی در جهت کفایت سرمایه با توجه به استانداردهای جهانی و کاهش بدهی‌های دولت. عادلانه کردن سود تسهیلات با رعایت موازین بانکداری اسلامی، رقابتی کردن فعالیت‌ها با هدف رونق سرمایه‌گذاری، اشتغال و تولید.
۵
سیاست‌های کلی نظام در بخش صنعت
۲۲/۰۵/۸۴
افزایش ارزش افزوده و سهم صنعت در تولید ناخالص داخلی با انتخاب فرآیندهای صنعتی دانایی محور و ارتقاء منزلت کار، تلاش و کارآفرینی
اصلاح ساختار صنعتی در جهت افزایش توان رقابت پذیری صنعت ملی بر اساس گسترش مالکیت و مدیریت بخش غیر دولتی، رعایت اندازه اقتصادی بنگاه و لغو امتیازات خاص و انحصارات غیر ضرور
افزایش بهرهوری کل عوامل تولید به ویژه نیروی کار و سرمایه.
ارتقاء سطح فناوری صنایع کشور و دستیابی به فناوری‌های پیشرفته و استراتژیک از طریق گسترش تحقیق و توسعه، ایجاد قدرت طراحی، تقویت همکاری مراکز علمی، آموزشی، پژوهشی و صنعتی کشور، تعامل سازنده با مراکز پیشرفته علمی و صنعتی جهان، بهره‌گیری از مزیت‌های نسبی موجود و کشف و آفرینش مزیت‌های جدید نسبی و رقابتی.
دستیابی به رشد مطلوب سرمایه‌گذاری صنعتی به وسیله حمایت‌های حقوقی و قضایی، تامین امنیت اقتصادی، ایجاد شرایط سودآوری مناسب، تسهیل ورود مردم به فعالیتهای تولیدی، تقویت توسعه و رقابتی نمودن بازار سرمایه، بهبود فضای کسب‌وکار و جذب سرمایه‌گذاری خارجی با تاکید بر سرمایه‌گذاری مستقیم و سرمایه‌های ایرانیان خارج از کشور
توسعه‌ی تشکل‌های تخصصی کارآفرینی، مدیریتی و صنفی و افزایش نقش آنها در تصمیم‌سازی و سیاست‌گذاری و نیز نهادینه‌سازی داوری‌های تخصصی و حرفه‌یی
افزایش صادرات صنعتی کشور با ارتقای کیفیت کالاها و شناسایی و تحصیل بازار و حمایت‌های موثر مالی، سیاسی و مقرراتی از صادرات صنعتی
ایجاد خوشه‌های صنعتی از طریق تقویت صنایع کوچک و متوسط و برقراری پیوند آنها با صنایع بزرگ به منظور هم‌افزایی صنعت و ارتقای توان رقابتی.
۶
سیاست‌های کلی نظام اداری
مصوب ۱۵/۰۲/۸۶
ابلاغی
۰۱/۰۲/۸۹
عدالت محوری در جذب، تداوم خدمات و ارتقای منابع انسانی.
ایجاد زمینه‌ی رشد معنوی منابع انسانی و به‌سازی و ارتقای سطح دانش، تخصص و مهارتهای آنان.
توسعه نظام اداری الکترونیکی و فراهم آوردن الزامات آن به منظور ارائه مطلوب خدمات عمومی.
دانش بنیان کردن نظام اداری از طریق به کارگیری اصول مدیریت دانش و یکپارچه سازی اطلاعات، با ابتناء بر ارزشهای اسلامی.
کارآمد سازی و هماهنگی ساختارها و شیوه‌های نظارت و کنترل در نظام اداری و یکپارچه سازی اطلاعات.
حمایت از روحیه‌ی نوآوری و ابتکار و اشاعه فرهنگ و بهبود مستمر به منظور پویایی نظام اداری.
۷
سیاست‌های کلی ابلاغی توسط مقام معظم رهبری در بخش امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات
۲۹/۱۱/۸۹
ارتقاء سطح دانش و ظرفیتهای علمی، پژوهشی، آموزشی و صنعتی کشور برای تولید علم و فناوری مربوط به امنیت فضای اطلاعاتی و ارتباطی (افتا)
تکیه بر فناوری بومی و توانمندیهای تخصصی داخلی در توسعه زیرساختهای علمی و فنی امنیت شبکه های الکترونیکی و سامانههای اطلاعاتی و ارتباطی
تعامل موثر و سازنده‌ی منطقه‌یی و جهانی و همکاری و سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه‌های دانش، فناوری و امور مربوط به امنیت شبکه‌های الکترونیکی و سامانههای اطلاعاتی و ارتباطی با حفظ منافع و امنیت ملی
وبلن از ناخشنودیای که در انسانها در اثر وجود داشتن یک فرهنگ رقابتی در جامعه ایجاد می شود سخن می گوید. او معتقد است در یک فرهنگ رقابتی که انسان ارزششان را در مقایسه با ارزش دیگران میسنجند، هر کسی پیوسته در تکاپوی آن است که از همسایگانش پیشی گیرد و تب چشم و همچشمی همگان را فرا میگیرد. به محض آن که شخص به تنعمهای تازهای دست مییابد و به معیار ثروت نوینی خو میگیرد، این معیار تازه نیز همچون معیارهای پیشین، دیگر نخواهد توانست او را به اندازه کافی ارضاء کند. هدف این انباشتگی ثروت، در مقایسه با قدرت پولی بقیه افراد اجتماع تعیین می شود(کوزر، ۱۳۸۵: ۳۶۲). هر فرد متعارفی تا زمانی که در مقایسه با دیگران احساس کمبود کند، پیوسته در ناخشنودی شدید از نصف کنونیاش به سر خواهد برد. اما زمانی که همین شخص به معیار متعارف قدرت مالی و یا طبقه دلخواهش دست یابد، تازه آن ناخشنودی شدید جایش را به این توقع بیقرارانه میدهدکه فاصله قدرت مالی خودش را با متوسط قدرت مالی اجتماعش زیادتر کند(همان منبع).
جمعبندی دیدگاه وبلن و شناسایی عوامل مرتبط با شادمانی: در یک فرهنگ رقابتی که انسان ارزششان را در مقایسه با ارزش دیگران میسنجند، تب چشم و همچشمی همگان افزایش پیدا می کند. به محض آن که شخص به تنعمهای تازهای دست مییابد و به معیار ثروت نوینی خو میگیرد، این معیار تازه نیز همچون معیارهای پیشین، دیگر نخواهد توانست او را به اندازه کافی ارضاء کند. درنتیجه ناخشنودی در انسانها در اثر وجود داشتن یک فرهنگ رقابتی در جامعه ایجاد می شود.
جدول شماره(۲-۱۲): جمعبندی دیدگاه پارسونز و شناسایی عوامل مرتبط با شادمانی
| فرهنگ رقابتی | مقایسه ارزشهای خود با ارزشهای دیگران | افزایش چشم و همچشمی | ایجاد تنعمهای تازه | عدم ارضاء توسط معیار جدید | عدم شادمانی |
۲-۱-۱-۱-۵-۱۱. مرتون و دیدگاه نابسامانی اجتماعی
در دیدگاه نابسامانی اجتماعی جامعه یک موجود ارگانیک در نظر گرفته می‌شود که بایستی میان عضوهای آن هماهنگی و انسجام وجود داشته باشد و کلاً جامعه از تعاون میان اجزا تشکیل دهنده‌اش برخوردار باشد. بدیهی است مسأله اجتماعی ناشی از شرایطی است که این هماهنگی و انسجام و تعادل میان اجزا اصلی جامعه سست و شکننده شود. نظریه‌پرداز اصلی این دیدگاه روبرت مرتن است. او جامعه را متشکل از دو جزء اصلی می‌داند که در حالت عادی میان آنها هماهنگی و انسجام وجود دارد. از نظر او جامعه متعادل جامعه‌ای است که در آن میان عناصر اصلی جامعه یعنی اهداف نهادی شده از یک سو و وسایل نهادی شده از سوی دیگر تعادل برقرار باشد. به عبارت دیگر، اگر در یک جامعه میزان تأکید بر اهداف نهادی شده با میزان تأکید بر وسایل نهادی شده، نزدیک بههم باشد، چنین جامعه‌ای درگیر مشکل نیست. در واقع، اگر در یک جامعه تناسبی میان تبلیغ و ترویج اهداف اجتماعی با وسایل مشروع دسترسی به این اهداف وجود داشته باشد، اکثر افراد خود را موفق ارزیابی کرده و قادرند اهداف مورد نظر را که از طرف مختلف در معرض آن قرار می‌گیرند، دنبال کنند. اما اگر تبلیغ و ترویج اهداف اجتماعی به مراتب فراتر از امکانات لازم برای تحقق آن اهداف باشد، بسیاری از افراد آن‌جامعه خود را شکست خورده ارزیابی می‌کنند، چون که دسترسی به آن اهداف با ظرفیتهای موجود جامعه جز برای معدودی از افراد امکانپذیر نیست. با این وصف ما با جامعه‌ای روبرو می‌شویم که دچار سوء یکپارچگی است و در این جامعه طبیعتاً اعتبار اهداف اجتماعی تبلیغ شده و خصوصاً مقررات و هنجارها سست می‌شود و خطر نابسامانی رو به تزاید جامعه را تهدید می‌کند (جمروزیک، ۱۹۹۸، ۲۶-۲۷ به نقل از معیدفر، ۱۳۸۱، ۱۲). از نظر مرتن در شرایط سوء یکپارچگی چهار نوع مسأله اجتماعی اتفاق می‌افتد که یکی از آن مسایل، مسأله انزواطلبی و گریز از جامعه است. افراد در شرایطی که دسترسی به اهداف اجتماعی را ناممکن ارزیابی می‌کنند، ممکن است جامعه را ترک گویند. البته یک نوع ترک، مهاجرت از آن جامعه است و نوع رایج‌تر آن گوشه‌گیری و عزلت‌گزینی سالم یا ناسالم است. رواج روحیه تصوف و عرفان منفی و یا بهره‌بردن از مواد مخدر شیوه‌هایی است که برای این انزوا طلبی در پیش گرفته می‌شود. به هرحال افسردگی، دلمردگی، یأس و نومیدی از نشانه‌های شرایط اجتماعیای است که افراد آن دست از تلاش و کوشش در جهت سازندگی و رشد و توسعه فردی و اجتماعی شسته‌اند. فقدان شادی و نشاط در چنین جامعه‌ای به دلیل شکست و ناکامی افراد زیادی است که برای آنان امکان دسترسی به اهداف اجتماعی براساس امکانات موجود در جامعه فراهم نیست (پاندی، ۱۹۹۴، ۴۲-۴۳ به نقل از همان: ۱۳). براساس دیدگاه نابسامانی اجتماعی، تأکید زیاد بر اهداف اجتماعی و نادیده گرفتن شرایط اجتماعی تحقق آن اهداف، موجب ناکامی شدید اقشار وسیعی از افراد جامعه شده و این ناکامی موجب پرخاشگری، یأس، نومیدی و افسردگی می‌شود و جامعه دارای این مشخصات، جامعه‌ای ناشاد است. در چنین جامعه‌ای همچنین انزوای اجتماعی حکمفرماست و از این منظر نیز افراد جامعه از فقدان شادی و نشاط رنج می‌برند. راه‌حل مواجهه با این مسأله نیز تجدیدنظر در اهداف اجتماعی و متناسب ساختن آن با شرایط اجتماعی و یا تلاش در جهت بهبود شرایط اجتماعی و استقرار عدالت اجتماعی در دسترسی اقشار مختلف جامعه به امکانات است(همان:۳۰).
جمعبندی دیدگاه مرتون و دیدگاه نابسامانی اجتماعی و شناسایی عوامل مرتبط با شادمانی: اگر تبلیغ و ترویج اهداف اجتماعی به مراتب فراتر از امکانات لازم برای تحقق آن اهداف باشد، بسیاری از افراد آن جامعه خود را شکست خورده ارزیابی می‌کنند. با این وصف ما با جامعه‌ای روبرو می‌شویم که دچار سوء یکپارچگی است و اقشار وسیعی از افراد جامعه باناکامی شدید مواجه شده اند و این ناکامی موجب پرخاشگری، یأس، نومیدی و افسردگی می‌شود و جامعه دارای این مشخصات، جامعه‌ای ناشاد است. در چنین جامعه‌ای همچنین انزوای اجتماعی حکمفرماست و از این منظر نیز افراد جامعه از فقدان شادی و نشاط رنج می‌برند.
| ترویج اهداف اجتماعی فراتر از امکانات لازم | شکست خوردن | سوء یکپارچگی | پرخاشگری، یأس، نومیدی و افسردگی | انزوای اجتماعی | عدم شادمانی |
جدول شماره(۲-۱۳): جمعبندی دیدگاه مرتون و دیدگاه نابسامانی اجتماعی و شناسایی عوامل مرتبط با شادمانی
۲-۱-۱-۱-۵-۱۲. آنتونی گیدنز
فرضیه پژوهش تایید می گردد و فرض صفر رد می شود .
مقدمه
ما اکنون در جامعه متمدن عصر حاضر زندگی می کنیم که در آن خشونت بین افراد از نظر قانونی جرم بحساب می آید و پرخاشگری با دیگران نیز مقابله به مثل آنان را به دنبال می آورد و ممکن است زنجیره ای از اختلافات بعدی را سبب شود ( لطف آبادی ) .
نوجوانی یکی از بحرانی ترین دوران زندگی انسان است که در این دوران با مشکلات فراوانی دست به گریبان است با فرا رسیدن دوران بلوغ مزاج کودکان طوفانی می شود انقلاب و دگرگونی همه جانبه ای در جسم و روان آنان پدید می اید ممکن است پرخاشگر شود یا آرام و ساکت ، تمام جنبه های حیوانی و انسانی که در وجودش نهفته است بر اثر ترشح هورمونهای بلوغ ظاهر و آشکار شود ( آدلر ، ۱۳۷۸ ، ترجمه سروری ) .
در جهان معاصر پیشرفت علوم نه تنها بر سطح زندگی و فضا و محیطی که انسانها در آنجا زندگی می کنند تاثیر گذاشته بلکه قوانین و قواعد حاکم بر ارتباط و تعامل بین انسانها و نگرش آنها را نسبت به خود ، و به دیگران و به جهان تغییر داده است .
چنانچه دنیای نوجوانان نیز از این تغییرات مصون نمانده است و یکی از جلوه های این تغییر و دگرگونی تغییر در نوع سرگرمیها و یا گذراندن اوقات فراغت این قشر از جامعه است که نمود بارز آن را می توان در ظهور و گسترش بازیهای الکترونیکی مشاهده کرد .
به این تربیت با ظهور و گسترش این بازیها ، روز به روز شرکتهای سازنده بازنده بازیهای جدیدتری را به بازار عرضه کرده اند ، به طوری که سال به سال به بهبود و کیفیت دستگاه های ساخته شده افزوده گشته و بازیهای متنوعی نیز ارئه می شد ، و هر بازی ارائه شده نسبت به بازیهای قبلی از درجه و شدت خشونت زیادی برخوردار بود .
ناگهان با افزایش خشونت در این بازیها ، کودکان و نوجوانان بسیاری به سمت اینگونه بازیها گرایش یافتند ، تا زمانیکه امروزه تاثیرات این چنین بازیها در کودکان و نوجوانان تبدیل به ناهنجاری در رفتارها و تعاملات اجتماعی شده است .
بدیهی است که در هزاره جدید خشونت نوجوانان یکی از بزرگترین مسائل رو در روی جوامع است .
لذا روانشناسان و متخصصان معتقدند که این بازیها مانند بسیاری از وسایل دیگر می بایستی تحت نظارت والدین برای کودکان و نوجوانان استفاده شود و استفاده افراطی و بی نظارت بر آنها نیز آثار مخرب و بسیار خطر ناک را در پی خواهد داشت .
بیان مسئله
با توجه به تغییر و تحولات صنعتی که در کشورها بوجود آمده و کشور را تقریبا می توان جزء آن کشورهایی قرار داد که در حین گذر از سنتی به صنعتی می باشد . ورود صنعت به درون خانواده ها و تغییر رفتار خانواده و تغییر نظام آموزش و پرورش همه و همه عواملی است که دست به دست می دهند و باعث می شوند نسل در گذر جامعه سنتی به صنعتی به فرهنگ صنعتی شدن رسیده باشند و نه از حالت سنتی خود در آمده باشند و اینها عواملی است که باعث بوجود آمدن اختلال و انحرافات اجتماعی می شود . ورود بازیهای ویدئویی و رایانه ای و تلویزیونی که دارای بخش بخش عمده ای از بازیهای خشن و ظاهری کشنده و مخرب هستند و خود کشی ها در تلویزیون وجود برنامه های خشونت بار در برنامه های کارتونی کودکان و در سریالهای تلویزیونی و فیلمهای پلیس همه و همه در رفتار کودکان در خانواده و مدرسه و جامعه تعمیم می یابد و طی تحقیقاتی متعدد نشان داده اند که نوجوانان بلافاصله پس از دیدن برنامه ای خشونت بار به همسالان خود در خانواده یا مدرسه تعرض می کنند و رفتار خشن خشن بروز می دهند .
با توجه به اهمیت موضوع یعنی پرخاشگری که می تواند سدی باشد در جهت تحصیل و تربیت دانش آموزان و همچنین باعث ایجاد بی نظمی در محیط آموزشی شده و نهایتا موجب آزار و اذیت دانش آموز می گردد همچنین خود آزاری برای افراد پرخاشگر را سبب می شود لذا اگر رفتارهای پرخاشگرانه نوجوانان دانش آموز حل نشود برای مدرسه و جامعه مضراتی را فراهم می کند . لذا برای برطرف کردن این مشکل و شناخت نقش عوامل موثر در این مسئله را مورد بحث و بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می دهیم .
بنابراین آنچه برای پژوهشگر در این تحقیق به صورت سوال مطرح است این است که آیا بین استفاده از بازیهای الکترونیکی و رایانه ای خشن با پرخاشگری در بین نوجوانان رابطه ای وجود دارد یا خیر ؟
اهمیت و ضرورت تحقیق
با آگاهی از این واقعیت که انسان دارای اختیار و اراده می باشد و نسبت به سایر موجودات از اختیار بزرگ و ویژه ای برخوردار می باشد و می تواند با بکارگیری قوه عقل و ناطقه خویش و همچنین کسب علم و دانش بر وسعت بینش خود بیفزاید و سلامت روانی خود را حفظ نماید که در خانواده و اجتماع نیز تاثیر مطلوب و بهینه ای داشته باشد و به پیشرفت بشر خدمت کند با تفاسیر امروز در جوامع سلامت روانی و بهداشت روانی رو به تهدید است و پرخاشگری چه به صورت کلامی و غیر کلامی افزایش یافته و با وجود راحت تر شدن زندگی و امکانات بیشتر در بهبود رفتار سالم به دور از خشونت و پرخاشگری کمتر اقدام و پیشرفتی حاصل شده است و چون خشونت و پرخاشگری باعث مسائل و مشکلات متعددی در روان فرد ، خانواده ، مدرسه و جامعه می شود و کارآیی آنها را کم می کند لذا بوسیله ریشه یابی عوامل مهم بوجود آورنده پرخاشگری که در حال حاضر فیلم های خشن و بازیهای خشن الکترونیکی و رایانه ای از مهم ترین علل می باشد .
می توان با تغییر و تعدیل در این برنامه ها و بازیهای الکترونیکی و رایانه ای و ساخت برنامه ها و بازیهای سازنده و مفید به پیشرفت و سلامت روانی افراد کمک نموده تا بدین وسیله جامعه ای به دور از خشونتی که در حال حاضر در آن موجود است داشته باشیم .
اغلب والدین تربیت فرزند را کاری ساده تلقی می کنند یا اینکه در بعضی موارد به آن اهمیت نمی دهند و یا اعتقاد دارند که هر کس می تواند از عهده تربیت فرزند خود بر آید اما به جرات می توان گفت که هر کاری نیاز به آگاهی و آشنایی دارد و والدین می باید به این مسئله توجه کنند و اطلاعات لازم را کسب نمایند .
عوامل محیطی تاثیری مهم در تغییر و یا تعدیل رفتارها دارند اما متاسفانه برخی از کارشناسان ، رفتار پدر و مادر را تنها عامل موثر در رفتار فرزندانشان می شمارند . طبیعی است که رفتار والدین بر رفتار کودکان تاثیر دارد اما نمی توان والدین را مسئول رفتار فرزندانشان دانست برخی از نوجوانان می توانند زندگی والدین خود را فلج کنند و همانطور که والدین در رشد و سلامت فرزندان خود تاثیر دارند ، فرزندان نیز دررفتارو سرنوشت خانواده خود موثرند . رفتار فرزندان، از تاثیر متقابل محیط ( موقعیت خانوادگی ، نحوه رفتار با آنها ) و شخصیت فردی آنها پیروی می کند .
اگر در دوران رشد واکنشها و رفتار والدین به موقع و به جا صورت گیرد کودک و نوجوان از تعادل شخصیت برخوردار می شود و در غیر اینصورت باید در انتظار عدم تعادل روحی و روانی و واکنشهای ناسازگارانه بود .
بنابراین با توجه به اهمیت دوران نوجوانی و مشکلاتی که در این دوران ممکن است برای نوجوان و جامعه پیش آید لازم است که بررسیهای دقیق تری در مورد نوجوانی و مشکلات آنان انجام گیرد ( نجاتی - حسین ، روانشناسی نوجوانی ، چگونگی رفتار با نوجوان ، ص ۸۸ ) .
یکی از این مشکلات و معضلات امروزی که گریبان گیر کودکان و نوجوانان کشور شده گرایش کودکان و نوجوانان به سمت بازیهای کامپیوتری و ویدئویی خشن می باشد . کودکان و نوجوانانی که ساعتها اوقات فراغت خود را صرف چنین بازیها می کنند . نهایتا آنهایی که بازیهای خشونت بار انجام داده اند ، این ارتباط آنها را بسوی رفتارهای پرخاشگرانه سوق میدهد ، معمولا گزارش شده است که مردها بیشترین خشونت را نسبت به زنان از خود نشان میدهند بنابراین مردها نسبت به زنها بسیار آسیب پذیر می باشند ( اینترنت ، Web - MD - 2002 - یک شبکه اختصاصی تلویزیونی ) .
هدف پژوهش
با توجه به رواج روز افزون بازیهای کامپیوتری و ویدئویی که بصورت تفریح میتواند تاثیر قوی در رفتار کودک و نوجوان داشته باشد . پژوهشگر می خواهد بررسی کند که آیا در بین عوامل محیطی مختلفی که بر شخصیت و رفتار نوجوان تاثیر می گذارد و یکی از آنها تاثیر بازیهای کامپیوتری و ویدئویی خشن بر پرخاشگری نوجوانان است آیا پرخاشگری نوجوانانی که ازاین بازیها استفاده می کنند بیشتر از نوجوانانی است که از این بازیها استفاده نمی کنند .
با توجه به مطالب ذکر شده این پژوهش چند هدف ویژه را دنبال و بررسی می کند :
۱- مطالعه و بررسی اعمال و رفتار نوجوانانی که با بازیهای کامپیوتری و ویدئویی خشن ارتباط داشته اند ، نسبت به نوجوانانی که با اینگونه بازیهای خشن ارتباط نداشته اند .
۲- مطالعه و بررسی اینگونه بازیهای کامپیوتری و ویدئویی خشن علاوه بر ایجاد پرخاشگری در نوجوانان چه آسیبی به مهارتهای اجتماعی ، سلامت روانی ( نوجوانان ) وارد می سازند .
۳- مطالعه و بررسی عملکرد تحصیلی نوجوانانی که با بازیهای کامپیوتری و ویدئویی خشن ارتباط داشته اند ، نسبت به نوجوانانی که با بازیهای خشن ارتباط نداشته اند .
فرضیه پژوهش
بین استفاده از بازیهای الکترونیکی و رایانه ای خشن و پرخاشگری نوجوانان رابطه وجود دارد .
پرخاشگری نوجوانانی که از این بازیها استفاده می کنند بیشتر از نوجوانانی است که از بازیهای خشن الکترونیکی و رایانه ای استفاده نمی کنند .
M 1 = M 2 H 0 =
M 2 = H 1 = M 1
متغیرهای پژوهش
در این پژوهش یک متغیر مستقل و یک وابسته داریم که میخواهیم تاثیر متغیر مستقل را بر روی متغیر وابسته مورد مطالعه و بررسی قرار دهیم .
متغیر مستقل : بازیهای کامپیوتری و ویدئویی خشن
متغیر وابسته : پرخاشگری نوجوانان
لازم به ذکر می باشد که متغیرهای گوناگونی ممکن است در پرخاشگری نوجوانان دخیل باشد مثل نقش تربیتی والدین ، مشاهده رفتار والدین با هم ، مشاهده برنامه های تلویزیونی خشن و سایر عوامل محیطی ، اما بدلیل گسترده بودن موضوع مورد بحث از پرداختن به نقش عوامل دیگر در پرخاشگری خود داری نموده و فقط به نقش استفاده از بازیهای الکترونیکی و رایانه ای پرداخته می شود .
تعاریف نظری و عملیاتی واژه ها و مفاهیم
گروهی از روانشناسان ، پرخاشگری را به دو دسته تقسیم کرده اند :
-
- پرخاشگری وسیله ای
-
- پرخاشگری خصمانه
پرخاشگری وسیله ای :
رفتاری است در جهت رسیدن به هدف و پاداش .
پرخشگری خصمانه :
در صورتیکه پرخاشگری خصمانه ، به قصد آسیب رساندن به دیگری انجام می شود بیشتر پرخاشگریهای کودکان از نوع وسیله ای هستند ، زیرا اکثراً برای بدست آوردن اسباب بازی و یا خوراکی ، یکدیگر را می زنند و یا هل می دهند . این رفتار آنان بندرت با قصد و هدف آسیب رساندن به کسی صورت می گیرد .
در واقع می توان گفت که امروزه بیشتر بازیهای کامپیوتری و ویدئویی خشن و خشونت بار ، پرخاشگری خصمانه را به بازیکنان خود آموزش می دهند ( منبع اینترنت ، تاثیر بازیهای کامپیوتری و ویدئویی خشن بر نوجوانان تاریخ ۲۰۰۲ ) .
تعریف واژه پرخاشگری
پرخاشگری معمولا به رفتارهایی اطلاق می شود که با شیوه های مختلفی برای وارد آوردن صدمه جسمی یا روحی به دیگران اعمال می گردد . گاهی این آسیب رساندن شامل از بین بردن داراییها و اموال شخصی و یا عمومی می شود . مثلا اگر در زمین فوتبال بازیکنی به طور غیر عمدی سبب شکستن پای بازیکن دیگر شود کار او پرخاشگری به حساب نمی آید ، اما اگر وی از روی عمد به ساق پای بازیکن دیگر لگد بزند تا او را از دور بازی خارج کند ، این رفتار بدون تردید پرخاشگری تلقی می شود ( روانشناسی اجتماعی ، دکتر یوسف کریمی ، ص ۲۰۶ ) .
نظریه فروید در مورد پرخاشگری ( پرخاشگری در کودکان و نوجوانان - نگارش : ماندانا سلحشور )
فروید پرخاشگری را یکی از غرایز عمده بشری می دانست وی در مورد پرخاشگری دو دید کاملا متفاوت داشت در ابتدا وی معتقد بود زمانی که فرد در ارضاء انگیزه های خود دچار ناکامی می شود ، دست به پرخاشگری می زند . بعدها وی پرخاشگری را در ردیف دیگر سائق های جنسی و انرژی جنسی می دانست علاوه براین ، تاکید وی بیشتر روی مرحله دوم از مراحل رشد روانی - جنسی بود . او این مرحله را به نام مرحله مقعدی نامگذاری کرده و معتقد بود این مرحله سالهای دوم و سوم زندگی را در بر می گیرد . در این مرحله کودک از نگه داشتن و یا دفع کردن مدفوع لذت می برد . اگر سخت گیری در مورد آموزش توالت رفتن بیش از اندازه باشد کودک شخصیت خسیس مقعدی پیدا می کند یعنی شخص منظم ، خسیس ، دقیق و محتکر خواهد شد . در عین حال اگر کودکی در این مرحله در حد افراط آزاد باشد ، بعدها فردی ظالم ، خشن ، بی نظم ، پرخاشگر ، خودخواه ، بی بند و بار و بی انضباط خواهد شد ( شاملو - سعید ، ۱۳۶۸ ) .
