• • آیا شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) بر بهبود کیفیت زندگی در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است؟

 

• • آیا شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) بر بهبود عملکرد جنسی در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است؟

 

• • آیا شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) بر افزایش سازگاری اجتماعی در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است؟

 

• آیا شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) بر بهبود پیروی دارویی در مبتلایان به پارکینسون

 

۱-۶ فرضیه‌های پژوهش:

 

۱-۶-۱٫ فرضیه ­های اصلی

 

به منظور پاسخ گویی به سوالات پژوهش حاضر فرضیه ­های زیر مطرح است:

 

• • شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) بر بهبود نشانه­ های مرضی در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است

 

• • شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) برافزایش همبسته­های شناختی در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است.

  

 

• شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO)بر افزایش رفتارهای مرتبط با سلامت در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است.

 

۱-۶-۲٫ فرضیه ­های فرعی

 

• • شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) بر بهبود ادراک بیماری در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است.

 

• • شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) بر بهبود اختلال خواب در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است.

 

• • شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) بر بهبود افسردگی در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است.

 

• • شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) بر بهبود اضطراب در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است.

 

• • شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) بر بهبود اختلال عملکرد اجتماعی در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است.

 

• • شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) بر بهبود نشانه­ های جسمانی در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است.

 

• • شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) بر افزایش حافظه روزمره در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است.

 

• • شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) بر بهبود انواع توجه در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است.

 

• • شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) بر بهبود بازداری پاسخ در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است.

 

• • شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) بر افزایش خودکارآمدی در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است.

 

• • شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) بر بهبود کیفیت زندگی در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است.

 

• • شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) بر بهبود عملکرد جنسی در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است.

 

• • شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) بر افزایش سازگاری اجتماعی در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است.

 

• شناخت رفتار درمانگری سالمندان(CBTO) بر بهبود پیروی دارویی در مبتلایان به پارکینسون مؤثر است.

 

۱-۷ متغیرهای پژوهش:

 

در یک تحقیق علمی برای پاسخ دادن به سؤال‌‌های پژوهش و یا آزمون فرضیه ­ها تشخیص متغیرها امری ضروری است(سرمد و همکاران، ۱۳۸۶).

 

‌بر اساس اهداف و فرضیه ­های ارائه شده متغیرهای اصلی تحقیق عبارتند از: سالمندی، بیماری پارکینسون، نشانه­ های مرضی(ادراک بیماری، اختلال خواب، افسردگی، اضطراب، کنش اجتماعی، خودبیمارپنداری، سلامت عمومی)، همبسته­های شناختی(حافظه روزمره، انواع توجه ،انعطاف پذیری شناختی)،رفتارهای مرتبط باسلامت (خودکارآمدی، کیفیت زندگی، عملکرد جنسی، سازگاری اجتماعی، پیروی دارویی)، شناخت رفتار درمانگری سالمندی.

 

۱-۷-۱٫ تعاریف نظری متغیرها:

 

سالمندی: آخرین مرحله تحول است که از ششمین دهه (۶۰ سالگی) شروع و تا مرگ ادامه دارد، که از نظر بعضی صاحب‌نظران به عنوان سال‌های ناتوانی و از نظر بعضی دیگر سال‌های ضعف و یا کم توانی نامیده می‌شود (معتمدی، ۱۳۸۱).

 

بیماری پارکینسون^[۸۸]: نوعی اختلال تحلیل­برنده سیستم عصبی­مرکزی در سالمندان است.علائم حرکتی این بیماری در نتیجه مرگ سلول­های تولیدکننده­دوپامین در منطقه­ای از مغز میانی به نام جسم­خاکستری^[۸۹] ایجاد می­ شود.علت این مرگ سلولی هنوز مشخص نیست (جانکوویک^[۹۰]،۲۰۰۸). علائم این بیماری برای اولین بار در سال ۱۸۱۷ میلادی توسط دانشمند بریتانیایی به نام دکتر جیمز پارکینسون شناسایی شد. وی نام این بیماری را “فلج‌ لرزان”^[۹۱] نامید که امروزه آن را تحت عنوان بیماری پارکینسون می‌شناسند( لوییس و کنل^[۹۲]،۲۰۰۹).

 

شناخت رفتار درمانگری سالمندی: رویکرد شناختی رفتاری شامل ترکیبی از رویکرد شناختی ‌و رویکرد رفتاری است.رویکرد شناختییا شناخت درمانی بریک دلیل منطقی نظری زمینه‌ای مبنی بر اینکه “عواطف ورفتار عمدتاًً با شیوه‌ای که فرد دنیا را می­سازد استوار است ” قرار دارد و در آموزش رفتاری به مانند رفتاردرمانی بر رفتار آشکار تمرکز می­ شود وبه رفع علائم آن تأکید می‌گردد (کاپلان و سادوک۲۰۰۳).

 

نشانه مرضی ^[۹۳]در اصطلاح پزشکی به هر گونه انحراف از وضعیت کنش^[۹۴] وری بهنجار گفته می‌شود که بیانگر اختلال روانی یا جسمانی است. در چارچوب نظریه های ‌روان‌درمانگری نیز به برخی ویژگی‌ها گفته می‌شود که برای بیمار پریشانی ایجاد میکنندو می‌توانند با سایر نشانه های مرض هم ارتباط داشته باشند.

 

ادراک بیماری^[۹۵] شامل اطلاعاتی در پنج بعد است: یعنی برچسب و علایم مربوط به بیماری (مانند، ماهیت^[۹۶] یا باور ‌در مورد علل مسبب آغاز خستگی و ضعف)، علت^[۹۷] یا ادراک فرد ‌در مورد طول مدت بیماری^[۹۸]، مدت زمان بیماری بر حسب این که حاد، دوره‌ای یا مزمن است، پیامدها و یافته های مورد انتظار فرد از بیماری برحسب اثرهای کنترل، اقتصادی، اجتماعی، روانی و جسمی، و مؤثر بودن^[۹۹] درمان و بهبود (ادگار و اسکینر، ۲۰۰۳).

 

اختلال خواب^[۱۰۰] : یک اصطلاح کلی برای طیف مختلفی از مشکلات خواب که یا در خلال خواب و یا قبل از خواب اتفاق می‌افتند از قبیل : بیخو ابی، وقفه تنفسی در خواب، نشانگان اکبوم، فزون خوابی، حمله خواب، کابوس یا بختک، اختلال وحشت زدگی در خواب، خواب گردی، خوابگویی و جز آن(نوبهار و وفایی،۱۳۸۵).

 

افسردگی: اختلالی است که در آن خلق و نیروی فرد کاسته شده و انسان به نقطه پریشانی می‌رسد. در چنین شرایطی «خود» ممکن است بی‌ارزش به نظر برسد و جهان معنای خود را از دست بدهد و احساس بدبختی، ناامیدی و بیچارگی در فرد پدید آید (فرجاد، محمد حسین، ۱۳۷۷).

 

اضطراب: تشویشی فراگیر، ناخوشایند ومبهم توام با دلواپسی است که با یک یا چند علامت جسمانی همراه است وعوامل محیطی آسیب زا وپر تنش می‌توانند در ایجاد آن نقش داشته باشند (کاپلان وسادوک ۲۰۰۷).

 

کنش اجتماعی^[۱۰۱]: عبارت است از توانایی فرد در انجام کارهای روزمره، داشتن قدرت تصمیم‌گیری، احساس رضایت در انجام وظایف، احساس مفید بودن در زندگی و لذت بردن از فعالیت‌های روزمره (خمامی و همکاران،۱۳۸۹).