عادل صلواتی و همکاران (۱۳۹۱) تحقیقی با عنوان ارزیابی عملکرد امور مالیاتی بر اساس مدل کارت امتیازی متوازن انجام دادند. در این تحقیق مدلی مبتنی بر نقشه راهبردی کاپلان و نورتون در سازمانهای دولتی و غیر انتفاعی طراحی شد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و با توجه به روش اجرا توصیفی پیمایشی است. در این تحقیق، برای تحلیل میزان رعایت هریک از چهار منظر سیستم کارت امتیازی متوازن در امور مالیاتی سنندج، با توجه به مستندات، آمار واقعی و همچنین از پرسشنامه در قالب مقیاس پنج رتبه ای ایکرت استفاده شده است. نتایج تجزیه وتحلیل داده های هر چهار فرضیه نشان داد که فرضیه اول(منظر مالی) و فرضیه دوم(منظر مودیان) مورد تأیید قرار گرفتند و فرضیه سوم(منظر فرایندهای داخلی) و فرضیه چهارم(منظر رشد و یادگیری) تأیید نشد.
محمد حیدریان و موسی صالح (۱۳۹۱) تحقیقی را با عنوان ارزیابی عملکرد سازمان با بهره گرفتن از جریان سازی خصوصی و دولتی مورد مطالعه: آژانسهای مسافرتی شهر تهران انجام دادند. در این تحقیق پس از بررسی مبانی نظری، با ارائه یک مدل تحلیلی، عوامل بالقوه مؤثر بر فرایند تصمیم گیری عوامل ارزیابی یک بنگاه، مبنی بر اتخاذ ملاحظات فرهنگی-سیاسی در روابط با عملکرد تعیین شده است. نتایج این تحقیق نشان داد با توجه به این که از نظر آژانس های مسافرتی کشورمان، اتخاذ مدیریت عملکرد با مزایای درون سازمانی چندانی همراه نمی باشد، فشارهای خارجی میتواند عامل مؤثری برای گرایش به استراتژی های عملکرد سازمانی محسوب شود. به علاوه اجرای این استراتژی به واسطه برخی از عوامل سازمانی و کوته نگریهای استراتژیک محدود میشود.
امیر ابوئی مهریزی (۱۳۹۲) پیش بینی ارزیابی عملکرد سازمانی جهت رقابت در بازارهای جهانی با بهره گرفتن از شبکه های عصبی – فازی (ANFIS) را مورد بررسی قرار داده است. در این تحقیق از روش کشف معرفت جهت بررسی موضوع و پیش بینی ترجیحات استفاده شده است. بدین صورت که با بهره گرفتن از متغیرهای ورودی و خروجی سه نوع مدلسازی انجام گرفته.
۱) مدلسازی بلند مدت عملکرد در سطح جهانی ۲) مدلسازی کوتاه مدت عملکرد در سطح کشور ۳) مدلسازی رفتار کلی شرکت بر اساس عملکرد سازمانی.
توسط سید حیدر میرفخرالدینی و همکاران (۱۳۹۲) تحقیقی با عنوان ارائه الگویی به منظور ارزیابی عملکرد سازمانهای ورزشی با رویکرد کارت امتیای متوازن BSC و TOPSIS انجام شد. جامعه آماری این تحقیق، کلیه کارکنان اداره کل تربیت بدنی استان یزد و مربیان و ورزشکاران این استان بودند که ۱۱۹ نفر با بهره گرفتن از فرمول تعیین حجم نمونه برای جامعه نامحدود بهعنوان نمونه آماری تحقیق مدنظر قرار گرفتند. بهمنظور جمعآوری داده های تحقیق از پرسشنامه محققساخته استفاده شد که پس از تأیید روایی صوری آن توسط صاحبنظران، پایایی آن نیز در یک مطالعه راهنما(۰.۹۰ α= ) تأیید شد. روایی سازه ابزار سنجش نیز با روش تحلیل عاملی اکتشافی بررسی شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها ا ز آمار توصیفی شامل شاخصهای گرایش مرکزی و شاخصهای پراکندگی و آمار استنباطی شامل آزمون t تک نمونه ای، ANOVA یکطرفه، تحلیل واریانس رتبهای کروسکال والیس و تکنیک تاپسیس فازی استفاده شد. یافتهها نشان داد که اداره کل تربیت بدنی استان یزد در دو منظر فرایندهای داخلی و رشد و یادگیری عملکرد مطلوب داشته و در دو منظر مشتری و مالی(مناظر BSC) عملکرد مطلوبی نداشته است. همچنین تکنیک تاپسیس فازی اولویت ۳۷ شاخص را به تفکیک چهار منظر مذکور نشان داد.
۲-۲۸-۲ تحقیقات خارج از کشور
۲-۲۷-۲ تحقیقات خارباس[۲۴] (۱۹۶۹) در کتابی تحت عنوان ارزیابی عملکرد و برنامه ریزی سازمانی مدلی مطرح نمود که از موفق ترین مدل های مورداستفاده در دنیا است. او تلاش نمود که الگوی مالی عملکرد سازمانی را با بهره گرفتن از مدیریت سازمان طی دوره رشد مدل سازی کند.
.کارا[۲۵] (۱۹۹۸) در مقاله ای تحت عنوان تعیین شایستگیهای ریسک مدیریت ارزیابی عملکرد در محیط پویا، با بهره گرفتن از مدلهای سنتی سعی در ایجاد تعیین اطلاعات بالقوه شایستگیهای مختلفی که میتوانستند شرایط گوناگون مدیریت عملکرد را مشخص نمایند، نمودند و در این سیستم از منحنیهایی که قابل تبدیل به یکدیگر بودند استفاده شد و از اختلاط آنها نمودارهای متفاوت و دو بعدی ایجاد نمودند.
هوک و جیمز(۲۰۰۰) تحقیقی را در شرکتهای تولیدی استرالیا انجام دادند و بکارگیری معیارهای مرسوم ارزیابی متوازن در این شرکت هاورد بررسی قرار دادند. هدف این تحقیق بررسی رابطه بکارگیری ارزیابی متوازن با اندازه سازمان، چرخه عمر محصول، اقتدار بازار و عملکرد سازمانی بود. نتایج تحقیق آنان حاکی از ارتباط مثبت بین کاربرد معیارهای مرسوم ارزیابی متوازن و عملکرد بهتر بود. گرچه بر اساس تحقیق آنان، معیارهای عملکرد غیر مالی نقش بیشتری در بهبود شرکتها داشت.
بنکر و همکارانش(۲۰۰۰) نیز ارتباط بین بهبود عملکرد مالی و بکارگیی سیستم ارزیابی عملکرد مبتنی بر معیارهای غیر مالی را در هتلهایی زنجیرهای بررسی کردند. بر اساس نتایج تحقیق آنان، بکارگیری کارت امتیازی متوازن به بهبود عملکرد سازمانها منجر شده است و به ویژه ارتباط محکمی میان شاخص رضایت مشتری و عملکرد هتلها وجود داشت.
مالنا و سلتو(۲۰۰۱) اثربخشی ارزیابی متوازن در انتقال اهداف استراتژیک را ارزیابی کردند. بر اساس تحقیق آنان، بکارگیری کارت امتیازی متوازن به بهبود عملکرد سازمانها منجر شده است.
لومیس و ریچی دانم در پایان نامه خود تحت عنوان” تکنیک امتیازی متوازن، ادراک بهتری را از مدل تجاری به دست میدهد که منجر به عملکرد کلی بهتر میشود. (Loomis and Ritchie Dunham, 2002 )
ملو و سامپایو(۲۰۰۳)، در تحقیقی با عنوان “ارزیابی و کیفیت عملکرد کتابخانهها ، طرحهایی را بررسی کردند که ده سال پیش از آن، در پرتغال و برزیل به ارزیابی کیفیت عملکرد خدمات کتابخانههای دانشگاهی پرداخته بودند. آنان ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانهها را مفهومی میدانند که امروزه نزد همه کتابداران پذیرفته شده و راهی است برای ارزیابی نیازها و میزان رضایتمندی کاربران و عملکرد بهتر کتابخانه ها.
روگزه[۲۶] (۲۰۰۳) ، در مقاله ای تحت عنوان پیش بینی ارزیابی عملکرد خدمات در مخابرات ،یک مدل ترکیبی به منظور پیش بینی خدمات جهانی در شرکت مخابرات ارائه کرد که ترکیبی از AHP و Fuzzy بود. در این تحقیق از ۳ متغیر بعنوان متغیرهای اصلی استفاده شده که ریسک عملکرد در صنعت مخابرات را پیش بینی نماید.
دیویس و آلبرایت (۲۰۰۴) تحقیقی با موضوع تأثیر پیاده سازی ارزیابیمتوازن بر عملکرد شرکتها در یک بانک آمریکایی انجام دادهاند. آنان ارزیابیمتوازن را در چهار شعبه از بانک پیادهسازی کردند و پس از دو سال نتایج شاخصهای این چهار شعبه را با چهار شعبهای که هنوز برای ارزیابی عملکرد، روشهای سنتی را بکار میبرند، مقایسه کردند. آنان دریافتند که بین پیاده سازی و بکارگیری ارزیابی متوازن و بهبود عملکرد این شعبهها رابطه معناداری وجود دارد.
پیلکسندرس و همکارانش در تحقیق خود با عنوان “به کارگیری تکنیک امتیازی متوازن در یونان: آزمایش شرکتهای نرم افزار” به این نتیجه دست یافتند که تعیین آنچه در شرکت ارزش ایجاد مینماید و نیز ارتباط بین عملکرد مالی و غیر مالی موجب بهتر میشود. (Papalexndris & et al, 2004)
برام و نیجسن در تحقیقی” تأثیرات عملکرد استفاده از تکنیک امتیازی متوازن: مقاله ای در رابطه با تجربه هلند” به دو نتیجه اصلی رسیدند: اول اینکه استفاده از تکنیک امتیازی متوازن، به ابزار اندازه گیری، ارتباط معناداری با عملکرد شرکت ندارد و دوم اینکه استفاده از تکنیک امتیازی متوازن متوازن با تمرکز بر راهبرد، به طور مثبت با عملکرد شرکت رابطه دارد. (Braam and Nijssen, 2004)
وو در تحقیق خود با عنوان” پیوستگی بین تکنیک امتیازی متوازن و سرمایه فکری” به این نتیجه رسید که تکنیک امتیازی متوازن میتواند منجر به شکل دهی و اندازه گیری سرمایه های فکری استراتژیک و تقویت گزازشدهی برای سرمایه فکری استراتژیک گردد. (Wu, 2005)
تحقیقی در سال ۲۰۰۶ در مترو بارسلون براساس مدل کارت امتیازی متوازن انجام شد. در این تحقیق با بهره گرفتن از کارتهای امتیازی و براساس شاخصهای موجود، عملکرد مترو بارسلون مورد بررسی قرار گرفته و نتیجه به دست آمده نشان داد که عملکرد مترو از چهار منظر )مالی، مشتری فرایندهای داخلی و کارکنان) در وضعیت مطلوب و متوازنی قرار دارد (باقری، ۱۳۸۹)
در تحقیقی دیگر که توسط چریستسن (۲۰۰۸) به منظور بررسی تأثیر کاربرد کارت امتیازی متوازن بر روی عملکرد سازمانی در ۶۱ شرکت به روش پیمایشی انجام شد، رابطه بین کارت امتیازی متوازن و عملکرد شرکتها براساس آزمون کوواریانس و رگرسیون خطی، این فرض اولیه )که رابطه معنی داری بین استفاده از کارت امتیازی متوازن و عملکرد مطلوب شرکتها وجود دارد) مورد تأیید قرار گرفت. این تحقیق مزیت استفاده از BSC را برای بهبود عملکرد شرکت نشان میدهد(باقری، ۱۳۸۹)
۲-۲۸-۳ خلاصه پیشینه تحقیق
| عنوان و نتیجه اصلی تحقیق | محقق(محققین) سال تحقیق |
| ارائه الگویی به منظور ارزیابی عملکرد سازمانهای ورزشی با رویکرد کارت امتیای متوازن BSC و TOPSIS : یافتهها نشان داد که اداره کل تربیت بدنی استان یزد در دو منظر فرایندهای داخلی و رشد و یادگیری عملکرد مطلوب داشته و در دو منظر مشتری و مالی(مناظر BSC) عملکرد مطلوبی نداشته است. همچنین تکنیک تاپسیس فازی اولویت ۳۷ شاخص را به تفکیک چهار منظر مذکور نشان داد. |
حیدر میرفخرالدینی و همکاران (۱۳۹۲) |
| تحقیقی با عنوان ارزیابی عملکرد اداره کل ا طلاع رسانی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران براساس مدل کارت امتیازی متوازن(BSC): یافتهها تحقیق نشان داد که منظر مشتری بالاترین سطح توازن، و بعد ازآن منظر فرایندهای داخلی بهترین سطح توازن را داراست. دو منظر رشد و یادگیری و مالی در پایین ترین سطح توازن قرار دارند. نتیجه ای که بدست آمد عملکرد در دو منظر مشتری و فرایندهای داخلی متوازن و در دو منظر مالی و رشد و یادگیری غیرمتوازن است. |
نبی زاده وهمکاران (۱۳۹۱) |
| ارزیابی عملکرد شرکت ملی گاز ایران به روش کارت امتیازی متوازنBSC : یافتهها با توجه به ملاک توازن(۲۰۳۳) و نیز نتایج آزمونt تک نمونهای نشان داد که عملکرد کلی شرکت گاز به لحاظ کلی و در هر یک از ابعاد متوازن است(P<0.1). همچنین بین ابعاد ۴ گانه ارزیابی رابطه مستقیم و معنا دار مشاهده گردید(P<0.1). از طرف دیگر تحلیل واریانس درون موردی نشان داد که دو بعد رشد و یادگیری به لحاظ توازن در یک سطح قرار دارند و بیشترین توازن مربوط به بعد رضایت از مشتری است و بعد مالی با توازن کمتری در مقایسه با ابعاد غیر مالی مواجه است. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که فرایند داخلی(=۰.۳۸β) و رشد و یادگیری (=۰.۲۸β) بهترین پیش بینی کننده برای بعد مالی شرکت ملی گاز هستند و ارتقاء این دو بعد با بهبود هر چه بیشتر بعد مالی همراه خواهد بود. همچنین، نتیجه آزمون t دو گروه مستقل نشان داد که مدران در مقایسه با پرسنل، شرکت را به لحاظ دو بعد رشد و فرایند داخلی متوازن تر میدانند. بعلاوه، کارکنان کلان شهرها در مقایسه با کارکنان سایر شهرها معتقدند شرکت گاز در بعد رشد توازن کمتری دارد و همین طور میانگین بعد رضایت مشتری در گروه کارکنان بالاتر از گروه مشترکین گاز قرار دارد که نشان از تفاوت بین نظرات کارکنان و مشترکین گاز است و کارکنان برآورد بیشتری از رضایت واقعی مشتری دارند. در نتیجه، عملکرد شرکت ملی گاز ایران به طور کلی و در هر یک از ابعاد متوازن و مطلوب است و برای افزایش این توازن باید به نظرات مشترکین و رشد و یادگیری در کنار رضایت کارکنان جهت ارتقاء ابعاد غیرمالی و در نهایت ارتقاء بعد مالی توجه بیشتری شود. |
فخر السادات هاشمیان (۱۳۹۱) |
| ارزیابی عملکرد امور مالیاتی بر اساس مدل کارت امتیازی متوازن: نتایج تجزیه وتحلیل داده های هر چهار فرضیه نشان داد که فرضیه اول(منظر مالی) و فرضیه دوم(منظر مودیان) مورد تأیید قرار گرفتند و فرضیه سوم(منظر فرایندهای داخلی) و فرضیه چهارم(منظر رشد و یادگیری) تأیید نشد. |
عادل صلواتی و همکاران (۱۳۹۱) |
| بررسی عملکرد شرکت ماموت با استفاده کارت امتیازی متوازن از منظر مشتریان: نتیجه تحلیل داده های گردآوری شده از طریق پرسشنامه، نشان داد که در کلیه سوالات H. رد میگردد. بنابراین کلیه سوالات تحقیق تایید میگردد؛ لذا می توان نتیجه گرفت که؛ عملکرد شرکت ماموت با بهره گرفتن از منظر مشتری قابل قبول است. جهت تجزیه وتحلیل داده های گردآوری شده از نرم افزار SPSS استفاده شد. |
شیرین نوید (۱۳۹۰) |
