الف- پوشش گیاهی: پوشش گیاهی استان به علت تفاوت در نوع آب و هوا و خاک و ناهمواریها و منابع آب در نقاط مختلف یکنواخت نیست. در نواحی مرتفع غرب و جنوب غربی استان پوشش گیاهی از استپ‌های کوهستانی که لابه لای آنها تک درخت و بوته زارها و گلهای رنگارنگ نیز دیده می‌شود در این نواحی نقاطی که خاک غنی تر و شیب ملایم تر است به دلیل باران کافی (بالای ۳۰۰ میلیمتر) دیم کاری نیز رایج است. مراتع استان که وسعت آنها بالغ بر ۲۰۰۰۰۰ هکتار میباشد نیز عمدتاً در این نواحی قرار دارند. باغداری در این مناطق از اهمیت زیادی برخوردار است مخصوصا باغات انار که منبع مهم درآمد اغلب روستاههای این نواحی میباشد.
پوشش گیاهی مناطق دشتی بیشتر از نوع استپ نیمه بیابانی بوده و این مناطق مراتع قشلاقی استان را تشکیل میدهند و هر چه از غرب به شرق در دشت حرکت کنیم وجود گیاهان شور پسند افزایش می‌یابد و پوشش گیاهی به طور کلی کم اهمیت تر و ضعیف تر می‌شوند
ب- کشاورزی: در قسمت اعظم استان یعنی در نواحی مرکزی و شمالی که به صورت دشت و کوهپایه ای هستند بدلیل شیب کم و خاک نسبتا خوب و منابع آب کافی (قنات، چاه و رود ) کشت آبی اهمیت فراوان داشته و در این نواحی محصولاتی مانند غـلات، پنبـه، چغندرقنـد و آفتابگردان کشت می‌شود.
“کشاورزی و مدنیت قم مرهون رودخانه «قمرود» یا «اناربار» است که از وسط دشت میگذرد. این رودخانه از کوههای گلپایگان سرچشمه می‌گیرد و سرانجام به دریاچه نمک می‌ریزد. بستر این رودخانه بیشتر اوقات به صورت مسیل خشکی به نظر می‌رسد، اما این خشکی بیشتر ازهرچیزی به علت بهره برداری کامل کشاورزان منطقه از آب آن میباشد. بطوریکه میتوان گفت این رودخانه مایه حیات شهری و روستایی پهنه قم در طول تاریخ بوده است. تلاشهایی که طی قرون برای بهره مندی از آب این رودخانه بعمل آمده، فصل مهمی از تاریخ سیاسی و اقتصادی قم را به خود اختصاص می‌دهد.
مردم ناحیه قم از قدیم الایام برای آبیاری کشتزارها وآبرسانی به روستاها، نهرهای متعددی ازاین رودخانه متفرع کرده و هر شاخه ای از آنرابه قسمتی ازدشت جاری ساخته‌اند وبرای پر آب کردن نهرها، کاریزهای بسیاری حفر و آب آنها را نیز به نهرها افزوده‌اند. بدین ترتیب در طول تاریخ یک سیستم آبیاری منظمی پدید آورده‌اند، بطوریکه رونق و انحطاط کشاورزی شهرنشینی منطقه به آبادی و خرابی آن سیستم وابسته بوده است.”[۹۲]
در سال ۱۳۸۲سومین سرشماری عمومی کشاورزی توسط مرکز آمار ایران به مرحله اجرا درآمد در این سرشماری، برای شناسایی بهره برداران کشاورزی، تمام نقاط کشور به استثنای ۱۰۸ شهر (شهر قم نیز جزء این ۱۰۸ شهر بوده است) تحت عنوان شهرهای منتخب، فهرست برداری شد. فهرست بهره برداران کشاورزی شهرهای منتخب در سال ۱۳۸۱ با بهره گرفتن از اطلاعات موجود در وزارت جهاد کشاورزی و تحقیقات محلی، در قالب طرح ” سرشماری بهره برداران کشاورزی شهرهای منتخب” تهیه گردید.
۳-۱-۶-مساحت پارکهای جنگلی طبیعی، فضاهای سبز و ذخیره گاه های جنگلی درپایان سال۸۳
| شرح | جمع کل عرصه‌های جنگلی | پارکهای جنگلی طبیعی |
فضاهای سبز | ذخیره گاه های جنگلی |
| سال ۱۳۸۰ | ۱۹۲۱۰ | ۰ | ۱۷۲۱۰ | ۲۰۰۰ |
| سال ۱۳۸۱ | ۱۹۲۱۰ | ۰ | ۱۷۲۱۰ | ۲۰۰۰ |
| سال ۱۳۸۲ | ۲۱۵۲۰ | ۱۱۲۰۰ | ۷۸۲۰ (۱) | ۲۵۰۰ |
| سال ۱۳۸۳ | ۲۱۹۷۰ | ۱۱۲۰۰ | ۸۲۷۰ | ۲۵۰۰ |
مأخذ- اداره کل منابع طبیعی استان قم
۱- علت کاهش فضاهای سبز در سال ۱۳۸۲ نسبت به سالهای گذشته جدا کردن پارکهای جنگلی طبیعی از فضاهای سبز میباشد.
